Toen Madonna vorig jaar haar okselharen op Instagram postte, waren de reacties niet van de lucht. Van een simpel 'nooooooooooooooooo!' tot een 'I was eating, eewwwww, yuck!': men was over het algemeen niet echt fan van de armpits.
Maar waarom scheren we ons eigenlijk, en wanneer is dat begonnen? VOX zocht het uit.
Wat blijkt: voor het antwoord hoeven we - verrassend genoeg - niet helemaal terug naar prehistorische tijden met berenvellen, maar gewoon naar de jaren twintig, want toen was scheren nog iets dat raar was. Dat een vrouw zich tijdens het scheren weleens per ongeluk snijdt is nu heel normaal, maar in 1920 was dat dus een freakshow, een nieuwsbericht - want wié schoor zich nou?
De reden dat scheren krap dertig jaar later, in 1950, toch mainstream werd? Advertentiecampagnes in Harper's Bazaar's.
SUPER VEEL KLEREN, WEINIG SCHEREN
Nu dragen we leren jurken, gezellige denim rokjes en flaunten we bruine benen zodra we ze hebben, maar aan het begin van 1900 was alles bedekt: van nek tot teen hulden vrouwen zich in (lagen) kleren, en aan de benen zaten kousen. Over lichaamshaar maakten vrouwen zich dus geen zorgen - uit Christine Hopes paper 'Caucasian Female Body Hair and American Culture' blijkt dat vrouwen alleen gezichtshaar en, af en toe, haar op onderarmen epileerden.
Maar langzaam kwamen - geïnspireerd door de Grieken en Romeinen - mouwloze jurken in het modebeeld, waardoor oksels zichtbaar werden. De ontharingsindustrie sprong hier op in en begon campagnes te maken voor Harper's Bazaar, waarin haarloze oksels werden aangeprezen.
Een Harper's Bazaar uit 1922:
Een rits aan campagnes werd geproduceerd, en Gilette ontwikkelde 'veilige' scheermesjes: 'Milady Decolette is the dainty little Gillette used by the well-groomed woman to keep the underarm white and smooth,' adverteerde het in 1917. Scheermesjesfabrikanten claimden dat hun producten ervoor zorgden dat a woman could bathe stockingless, without self-consciousness'.
Even leek het erop dat de advertenties eerder een hype teweeg brachten, dan iets dat blijvend was (tussen 1924 en 1926 verdwenen een hoop van de campagnes), maar niks van dat al: rond 1940 was het scheren van je benen 'normaal' geworden. Zélfs onder kousen, blijkt uit deze advertentietekst in een Harper's Bazaar van 1939:
'Ankle socks on the campus are a fine, old institution and all very well, but not on furry legs.'
SCHEREN KUN JE LEREN?
Nu is de vraag: zijn de advertentiecampagnes dan de enige reden geweest dat we zijn begonnen met scheren? In haar paper nuanceert Hopes dat er aan de ene kant al een aversie van haar bestond - het is niet voor niets dat vrouwen zich al zorgen maakten over gezichtshaar aan het begin van de 20e eeuw.
Aan de andere kant: de campagnes moesten zichzelf in de jaren twintig nog uitleggen. Scheren was dus iets nieuws en zeker niet vanzelfsprekend, en campagnes speelden een belangrijke rol in de acceptatie van scheren.
Wat we in ieder geval zeker weten: in 1920 was het een nieuwsbericht als een vrouw zich sneed tijdens het scheren - in 2015 is het eerder nieuws als een vrouw zich nooit snijdt tijdens het scheren.
