De Volkskrant een video waarin de voordelen van een werkdag van vijf of zes uur werden uitgelicht. Productiviteit, creativiteit en minder stress. En daar werd ik heel blij van. Niet omdat ik al jaren wetenschappelijk onderzoek doe naar productiviteit en je daarom met onverwoestbare feiten wil overtuigen van deze geniale ontwikkeling, nee, simpelweg omdat ik me bij vijf of zes uur werken ook veel fijner voel.

Ik werk nooit acht uur per dag en zeker geen vijf dagen per week. Wanneer ik dat wel doe, raak ik overprikkeld. Ik heb dan namelijk niet genoeg tijd om m'n batterij weer op te laden. De avonden en het weekend zijn niet toereikend. En als een werkomgeving of taak me ook nog eens veel energie kost, heb ik nóg meer tijd nodig om dat te laten bezinken. Ben ik ergens bijvoorbeeld niet helemaal op m'n gemak, vind ik het werk niet uitdagend genoeg of wordt er juist veel van me gevraagd in korte tijd? Dan kan ik zo dagen uit m'n doen zijn. En werk ik langere tijd fulltime, dan brokkelt m'n gestel een beetje af.

Wat een aanstellerij, hè? Vond ik lange tijd ook. Ik dacht namelijk altijd: iedereen kan voltijd werken. Dat is namelijk De Bedoeling. En in elk geval de norm. Maar toen ik fulltime werkte, was ik continu geïrriteerd. Ik paste m'n hele leven aan op m'n werk. Doordeweeks met vriendinnen afspreken? Geen energie voor. Sporten als 'uitlaatklep'? Ik werd al chagrijnig van het idee dat ik naar het park moest fiétsen, laat staan dat een trainer me dan ging vertellen dat ik me twintig keer moest opdrukken. 'Doe het zelf, lul.' En na m'n werk een keertje daten? Mijn god, dan zou ik waarschijnlijk ook alcohol drinken en dan kon ik mezelf de dag erna al helemaal opvegen. Nee, ik werkte niet om te leven. Ik leefde om fulltime aanwezig te kunnen zijn op de plek die mij 'de start van mijn carrière' beloofde.

Of heb je ADHD, dat je je niet goed kunt concentreren?

Daar werd ik erg ongelukkig van. Maar allereerst dus gestresst. Ik sliep slecht, leefde op koffie en adrenaline en had het gevoel dat m'n leven aan me voorbij vloog. Want waar bleef de tijd? Ik had het idee dat ik maar twee keer met m'n ogen hoefde te knipperen en ik dan met twee kinderen en een labrador in een Vinex-wijk in Almere zou belanden. Dus ging ik het anders doen: stoppen met werken in loondienst, freelancen en m'n eigen tijden bepalen.

'Oh jeetje, maar ben je een beetje autistisch misschien, dat het allemaal op jouw manier moet? Of heb je ADHD, dat je je niet goed kunt concentreren?' Ja, misschien wel. Of ik ben hooggevoelig, dat zeg ik ook weleens. Maar het is helemaal niet relevant of je een label met 'ADHD', 'hooggevoelig' of 'niet stressbestendig' op mij kunt plakken, want de uitkomst blijft hetzelfde: ik gedij niet goed bij vast werk, op een vaste plek en op vaste tijden. Deze (mode)termen zijn alleen soms handig om meer begrip te kweken bij je omgeving. Want daar ontbreekt het weleens aan.

'Zo ga je nooit een normale baan vinden, hoor.' 'Eh, sorry, maar fulltime werken kan toch iedereen?' 'Ja, met zo'n houding kom je inderdaad nergens.' Een greep uit het commentaar dat ik soms toegeslingerd krijg als ik vertel dat ik geen vijf dagen werk. Of acht uur. Opmerkingen als deze impliceren een oordeel, en geven me het gevoel dat ik niet begrepen word. En ik ben ervan overtuigd dat zo'n houding nooit constructief werkt – niet tussen collega's en ook niet tussen jezelf en een leidinggevende. Je hoeft immers niet dezelfde instelling te hebben om invoelend te zijn. Daarbij is het niet aan een ander om te bepalen hoe je het productiefst en creatiefst werkt. En al helemaal niet wat jou gelukkig maakt.

Freelancen is natuurlijk niet voor iedereen een optie

In hoeveel uur per dag en hoeveel dagen per week je het meest productief en creatief bent, vind ik maatwerk. Iets wat Ben Jansen, CEO van Déhora Consultancy Group, met me eens is. En ja, je levert soms in op wat je verdient als je minder dan veertig uur per week werkt, maar vraag je eens af of je dan daadwerkelijk niet meer kunt eten, of niet meer kunt uít eten. Want ik heb liever tijd, dan geld.

Freelancen is natuurlijk niet voor iedereen een optie. Maar ik vind dat ontdekken in hoeveel uur per dag en hoeveel dagen per week jij het beste werk verzet, voor iedereen mogelijk moet zijn. Ook in loondienst. Parttime werken, vijf keer zes uur, vier keer negen, vaak valt er wel iéts te bespreken. Ik gun het iedereen die stress ervaart van fulltime werken om die ruimte te krijgen, zodat je kunt uitvinden wat je het blijst maakt. Zonder je daarvoor te hoeven verschuldigen en zonder je een aansteller te voelen. Want met die instelling, tsja, daarmee kom je inderdaad nergens.

Écht geen motivatie om te werken morgen? Hier drie goeie tips >