'Acht standjes voor een gegarandeerd orgasme.' 'Met deze technieken werkt hij je binnen no time naar een hoogtepunt.' 'Zeven redenen waarom klaarkomen het beste van de wereld is.' Zomaar wat koppen die ik de afgelopen weken onder ogen kreeg. Sla een willekeurig blad open of surf een uur op het web en vette kans dat je een artikel over het grootste orgasme zus en beste orgasme zo aantreft. Maar, wat nou als je nog nooit bent klaargekomen, en geen idee hebt hoe zoiets überhaupt moet?

Tot vorig jaar zomer, ik was toen 27, had ik nog nooit een orgasme gehad. Dat vond ik niet eens zo heel erg; seks heb ik altijd bijzonder leuk gevonden, mijn libido was en is hoger dan dat van menig van mijn bedpartners en aangezien ik toch niet wist wat ik miste, had ik me er maar bij neergelegd. Al ging dat niet zonder slag of stoot, jarenlang voelde ik me er ontzettend eenzaam in, dacht ik dat ik de enige was die dit had en dat er iets mis met me was. Mijn lichaam is er gewoon niet toe in staat, zei ik tegen mezelf, en ik dwong mezelf daar vrede mee te hebben.

'Mensen met anorgasmie zijn veel te veel met de ander bezig en te weinig met zichzelf'

Relatieproblemen

Totdat ik een man ontmoette die daar minder vrede mee had. Het was mijn eerste echte relatie. Daarvóór bleef het bij onenightstands en andere vluchtige contacten waarbij de vraag wat ik lekker vond niet eens ter sprake kwam. Kort gezegd: doordat ik niet klaar kwam ging hij aan zichzelf twijfelen, werd hij onzeker, dacht hij dat ik niet genoot van de seks waardoor hij er ook niet meer van genoot, en belandden we in een welles-nietessituatie waarin ik steeds wanhopig riep het wél leuk te vinden, hij me niet geloofde – en we uiteindelijk totaal gespannen in bed lagen en nooit meer seks hadden.

Al snel waren we allebei grandioos gefrustreerd, hadden om alles ruzie en begon de relatie ook op andere vlakken als een kaartenhuis in elkaar te storten. Als laatste redmiddel besloot ik een seksuoloog te bezoeken. Want ondanks alles hield ik zielsveel van hem en weigerde ik te accepteren dat wat we hadden kapot zou gaan door een mislukt seksleven. En eerlijk is eerlijk, ik was natuurlijk ook wel benieuwd naar dat hele klaarkomen waar iedereen altijd zo enthousiast over is.

Seksuoloog

'Elke vrouw kán klaarkomen, alleen niet elke vrouw weet hoe,' was het eerste wat mijn seksuoloog tegen mij zei, en dat was het begin van de voorlopige oplossing. Want nu ik wist dat ik het in theorie zou kunnen, zou het me lukken ook. Iets waar niet iedereen hetzelfde over denkt. Anna Verhoef* (28), kwam ook nooit klaar en zette eveneens de stap naar hulp. Ook tegen haar werd gezegd dat wanneer je als vrouw nat kunt worden (laten we het beestje maar gewoon bij de naam noemen), je ook kunt klaarkomen.

'Dat frustreerde me juist ontzettend. Liever had ik dat me verteld werd dat ik pech had en het er voor mij gewoon niet in zat. Dan wist ik dat en kon ik verder met mijn leven, nu lag het dus niet aan mijn lichaam maar aan m'n hoofd, en voor een zelfbewuste controlfreak als ik was dat niet leuk om te horen.'

'Zonder pottenkijkers kwam ik voor het eerst klaar. Met een vibrator'

Jezelf laten gaan

En daar hebben we meteen een van de belangrijkste redenen dat het niet lukt: om klaar te kunnen komen moet je jezelf volledig kunnen laten gaan, je niets van je omgeving aantrekken en je helemaal op jezelf richten. Voor veel mensen geen probleem, voor sommigen volstrekt onmogelijk. Mijn relatie heeft het niet gered, maar een paar maanden nadat het uitging ben ik wel voor het eerst klaargekomen. In m'n eentje, zonder pottenkijkers, zonder druk, met een vibrator. Dat is nu dik een jaar geleden, en nog steeds ga ik vaak meerdere keren per dag in de weer met dat ding (ik werk vanuit huis, goddank), omdat ik er maar geen genoeg van kan krijgen. Maar, ik ben nog nooit met en door een man klaargekomen.

Net als Anna ben ik extreem zelfbewust en een enorme controlfreak en hoe heerlijk ik seks ook vind, ik ben me altijd bewust van de ander. Anna: 'Dat is ook niet zo gek, als je nooit bent klaargekomen ben je niet gewend om aan jezelf te denken. Zijn orgasme is jouw orgasme. Maar eigenlijk ben je daarmee al je hele leven verkeerd seks aan het hebben: namelijk voor de ander, niet voor jezelf.'

Obstakels

Waar het uitblijven van een orgasme door kan komen, weet Noortje Roussel me te vertellen. Roussel is klinisch psycholoog-psychotherapeut-seksuoloog NVVS** in het AMC op de afdeling seksuologie-psychosomatische gynaecologie, en behandelt vrouwen met orgasmeproblemen. 'In Nederland heeft 26 procent van de vrouwen regelmatig problemen met klaarkomen, 10 procent heeft hier last van en slechts 4 procent tot 5 procent klopt aan bij een seksuoloog voor hulp,' somt ze op.

In haar spreekkamer in het AMC laat ze me een grafiek zien die de seksuele responscyclus uitbeeldt. Die cyclus omvat de verschillende fasen van de seksuele respons, beginnend bij verlangen, dan opwinding, vervolgens de plateaufase (die ook wel solofase wordt genoemd), gevolgd door het orgasme en tot slot de herstelfase.

Solofase

Roussel: 'In de solofase neemt de mate van interactie met de ander af en richt je je meer op jezelf. Mensen met anorgasmie, het uitblijven van een orgasme, krijgen problemen in de solofase, want ze zijn veel te veel met de ander bezig en richten zich daardoor te weinig op zichzelf.' Vaak gaat het ook al in de opwindingsfase mis, is er sprake van niet of nauwelijks voorspel of voelen vrouwen zich niet genoeg op hun gemak bij hun partner waardoor de opwinding niet goed op gang komt.

'Er zijn heel veel zaken die een rol kunnen spelen, en hier op de afdeling kijken we naar de combinatie van deze biopsychosociale factoren. Slikt iemand medicatie die van invloed kunnen zijn, is er sprake van bepaalde religieuze belemmeringen en daarbij gepaard gaande schuldgevoelens, of is er een problematisch seksueel verleden? Maar, elke vrouw zou in staat kunnen zijn om een orgasme te krijgen, mits de context, stimuli en communicatie in orde zijn. En daar werken we hier aan.'

Heb plezier

De herstelfase is de fase na het orgasme, waarin oxytocine vrijkomt, ook wel bekend als het knuffelhormoon. Ik kom heel duidelijk wel in de herstelfase, ben tevreden en gelukkig na een potje seks, en als ik een vaste bedpartner heb waarmee ik te lang niet tussen de lakens ben gedoken word ik afstandelijk en geïrriteerd. Maar ik sla de solofase en het orgasme over. Is klaarkomen dan eigenlijk wel zo belangrijk?

Roussel: 'Het doel van seks is dat je lol hebt met de ander, dat je je ontspannen voelt en je het leuk hebt samen. Om een plezierige ervaring met seks te hebben is klaarkomen dan ook geen moetje. Laat het los, forceer het niet.'

'Het boeide me niks wat hij van me vond, en toen gebeurde het. Ik wist niet wat me overkwam'

Dronken ongelukje

Het klinkt zo makkelijk. Stop met denken en het lukt vanzelf. Anna: 'Dat werd ook tegen mij gezegd. Dat ik tevreden met mezelf moest zijn, rust in m'n hoofd moet krijgen. Wat is dat voor opgave! Hoe doe je dat?' Maar uiteindelijk is het Anna gelukt, met de man die tegenwoordig haar vriend is en met wie ze samenwoont. Ze waren al jaren bevriend en de eerste keer seks was niet meer dan een dronken ongelukje, ze had geen gevoelens voor hem en was voornemens het bij die ene keer te laten. Maar het beviel, en er volgde nog een vrijpartij – die volledig onverwacht resulteerde in haar eerste orgasme.

'Het boeide me helemaal niets wat hij van mij vond, want ik vond niets van hem. We waren hartstikke dronken, het betekende niets. En toen gebeurde het. Ik wist níét wat me overkwam, slaakte een gilletje en begon keihard te lachen uit pure ontlading. Nu, jaren verder, is er nog steeds maar één standje waarmee ik klaarkom. We proberen het weleens op andere manieren maar ik merk dat ik dan terugval in mijn oude gewoontes, dat ik dan te hard ga proberen om klaar te komen, en dan lukt het niet. Het is prima zo.'

Op zoek naar lol

Zowel Anna als Roussel benadrukken dat het niet gaat om het krijgen van een orgasme, maar om de weg ernaartoe. Roussel: 'Ga met elkaar op zoek naar de lol, focus niet zo op dat klaarkomen. De partner moet ook vooral niet op allerlei knoppen tegelijk gaan drukken want dan zet je jezelf veel te veel onder druk. Ontdek je eigen lijf, zoek uit wat je leuk vindt en wat je opwindt, probeer te masturberen, neem de tijd voor voorspel en heb plezier in bed. Seksueel plezier is noodzakelijk, voor vrouwen is vooral de emotionele beloning van seks en de emotionele intimiteit van belang: nabijheid en verbondenheid.'

En ook Anna zegt: 'Laat het klaarkomen los en ga met elkaar op avontuur in bed. Niet omdat je móét klaarkomen, maar omdat het heerlijk is om in de weer te zijn met je eigen lijf. En ook al lukt het de komende twintig jaar niet om een orgasme te krijgen, dan heb je wel leuke seksuele ervaringen gehad. Baat het niet dan schaadt het niet, en dan kun je in ieder geval op een plezierige manier met seks om blijven gaan.'

'Bij elk geluid dat ik in bed maakte dacht hij dat ik dat deed om hem te pleasen'

Magic trick

En dat is misschien wel waar ik de afgelopen jaren zo grandioos de fout in ben gegaan. Ik moest en zou klaarkomen; alleen dat zou m'n relatie redden. Mijn toenmalige vriend legde gigantisch veel druk op me, gaf mij de schuld van zijn onzekerheid en bij elk geluid dat ik in bed maakte dacht hij dat ik dat deed om hem te pleasen. Die twee jaar durende seksuele warfare heeft ervoor gezorgd dat ik nu nog steeds een vertekend beeld van seks heb, wat ik me pas goed realiseer door het schrijven van dit stuk. Eigenlijk denk ik onbewust nog steeds dat wat ik wil in bed niet van belang is, want ik kom toch niet klaar, en daarmee zet ik mezelf altijd op de tweede plek. Als ik alleen ben kan ik het wel, maar met iemand erbij niet meer. Dat zegt toch eigenlijk ook al heel veel?

Heb plezier. Het is de grote les voor een fijn seksleven. 'Ontdek je lijf, speel met elkaar, doe het licht eens uit zodat je eventuele onzekerheden over je eigen lijf elimineert, zet harde muziek op, geef elkaar een erotische massage,' zegt Anna. 'Leer wat je lekker vindt, zorg voor uitgebreid voorspel, praat met je partner, focus niet op het orgasme, let it go,' zegt Roussel.

Dat klinkt allemaal redelijk voor de hand liggend. Ik hoopte op een concreet lijstje met tips in de trant van druk eens hier en voel eens daar, maar dat bleef uit. Want zodra je naar een duidelijk stappenplan gaat zoeken, leg je automatisch weer de druk erop. Het impliceert dat er een rechte lijn naar klaarkomen is – en die is er juist niet. De magic trick is dat er juist geen magic trick is, hoe frustrerend dat in eerste instantie misschien ook klinkt.

Seksuele mythes

Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat een partner die jou dwingt om klaar te komen, of er in ieder geval problemen mee heeft, het alleen maar moeilijker maakt. Dat zijn zíjn onzekerheden, niet die van jou. Bovendien, hoe erg is het eigenlijk, die anorgasmie? 'Het is geen levensbedreigende ziekte, we zouden het wat meer moeten normaliseren in plaats van steeds weer problematiseren.

Er zijn ook zo ontzettend veel seksuele mythes, er zijn veel meer mensen, zowel vrouwen als mannen, die niet klaarkomen. Slechts 25 procent van de vrouwen komt klaar tijdens gemeenschap, en lang niet iedereen heeft tien keer per week de beste seks van de wereld. Er is niets ergs of raars aan niet klaarkomen. Je kunt een hoop leuke dingen doen in bed, ook zonder orgasme. En dat is het altijd het allerbelangrijkst.'

* De namen van de auteur en Anna Verhoef zijn gefingeerd.** NVVS staat voor Nederlandse Vereniging voor Seksuologen. Ben je op zoek naar een seksuoloog, let er dan op dat iemand is aangesloten bij deze vereniging.Dit artikel verscheen oorspronkelijk in ELLE juli.

'Ik heb een man én een vriend' >