Toen we klein waren knutselden we op school een vaak krakkemikkig maar in onze ogen prachtige lampion in elkaar en ging het kringgesprek op school nog dagenlang over welk snoep je had verzameld, en nu we groter zijn hebben we ieder jaar op 11 november een schaal snoep voor de deur (of mandarijnen, if you want to be that person) en smelten we door de zingende kindjes.
Sint Maarten, kortom, is een van de feestdagen die ons van wieg tot graf bezighoudt. Maar: wat vieren we eigenlijk? En om wie draait Sint Maarten nu? Om Martinus van Tours, dus. Dit zijn de opmerkelijkste feiten over 'm.
> Ten eerste: hij werd stokoud
Martinus van Tours werd rond 316 in Hongarije geboren. Je begrijpt: dit was nog niet de tijd waarin mensen rustig de zeventig aantikten. Martinus van Tours deed dat dus wél: hij werd uiteindelijk ongeveer 80 jaar, wat een stokoude leeftijd was voor die tijd. Op 11 november werd hij begraven - vandaar dat Sint Maarten op 11 november valt.
> Het begon allemaal met een bedelaar en een chique mantel
Martinus van Tours was geen schooier - hij had Romeinse ouders en was in het bezit van een chique mantel. Hij was ook in het bezit van avontuur- en reislust, want op z'n vijftiende werd-ie soldaat en vertrok hij naar Gallië. De legende gaat dat hij ergens bij een stadspoort een bedelaar tegenkwam en ter plekke de helft van z'n mantel weggaf. Meer dan de helft kon hij niet geven: slechts de helft van de mantel was namelijk van Martinus zelf, de andere helft was van Rome.
> Hij was een soort job hopper
Na soldaatje spelen was hij eventjes duiveluitdrijver (op zijn 19e), daarna werd hij kluizenaar op het eiland Gallinaria en nog wat later bouwde hij klooster Ligugé, het eerste klooster op Franse grond. Al met al maakte het hem een van de populairste heiligen van zijn tijd.
> Maar faalangst bestond toen ook
En Martinus had er last van. Zo erg, dat hij zich in een ganzenhok verstopte toen de inwoners van Tours hadden besloten hem tot bisschop te dopen. Afijn, z'n aanhangers pikten dat niet en gingen hem zoeken. Het verhaal gaat dat de ganzen toen zo hard begonnen te tetteren, dat het makkelijk was om Martinus te vinden. Eenmaal gevonden, werd hij alsnog bisschop.
> Hij kon wonderen verrichten
Wonderen die Martinus zoal worden toegeschreven:
- Hij kuste eens een zieke man op z'n hoofd, die spontaan beter werd.
- Hij liet óók een hele boerderij weer opleven door een gestorven knechtje weer tot leven te wekken.
- Hij won een nogal gedurfde pijnboomweddenschap met heidenen. Hoe de weddenschap in elkaar stak: Martinus wilde een door de heidenen vereerde pijnboom omhakken. Heidenen kwaad, natuurlijk - en dus besloten ze Martinus een weddenschap voor te leggen. Ze zouden de boom zelf omhakken, met Martinus eronder, en als hij echt een heilige was, dan zou Christus er wel voor zorgen dat de boom niet op Martinus zou vallen. Martinus durfde wel en zei ja en - je voelt 'm al aankomen - de boom viel natuurlijk wonderbaarlijk genoeg de andere kant op. Soort 007-lef van heb ik jou daar, dus.
> Lange tijd werd Sint-Maarten niet in Amsterdam gevierd
Pas in de jaren negentig werd het feest weer voor het eerst in Amsterdam gezien, doordat mensen uit de provincie het volksfeest meenamen naar de stad. De Weteringbuurt en de grachten waren er 't eerste bij.
> Niet alleen hier vieren we 't
Ook in delen van Duitsland, Frankrijk en zelfs Hongarije wordt het feest gevierd.
Weet je dat ook weer.
