De afgelopen maanden heb ik in totaal wellicht dagen - ja echt, DAGEN - besteed aan mensen overtuigen om naar La La Land te gaan. Serieus, Damien Chazelle zou me eigenlijk moeten betalen. En dat vond ik best gek, mensen moeten overtuigen om naar de beste prent van de afgelopen jaren - ja járen - te gaan. Maar ik snap 't ook. Lees alleen al de plotzin op IMDb, 'een jazzpianist valt voor een streberige actrice in Los Angeles', en je bent weg. Als je er dan ook nog eens bij vertelt dat het een musicalfilm is, heb je de meesten al verloren. Máár, dit is zo'n pareltje in een vermomming van een clichéfilm en ik leg je even uit waarom.
La La Land is géén romantische film
Mensen die La La Land afdoen als een musical hebben het mis. Het is een musicalfilm, maar dan anno 2016/2017. Ryan en Emma zijn geen geweldige zangers en dansers, maar zingen het meeste live. Loepzuiver is het niet, maar daardoor des te echter. Alsof je even met iemand meekijkt die in een vrolijke bui spontaan op straat zingt. Of onder de douche (sorry er zit geen douchescène in met Ryan Gosling, maar je begrijpt wat ik bedoel). En da's veel geloofwaardiger dan perfecte ballads die even op een warme zomernacht door een verliefd koppel worden gezongen. Nee, Ryan en Ems zijn geen Astaire en Rogers, maar daardoor stiekem veel echter en leuker.
Daarnaast is La La Land allesbehalve zoet. De film schetst een waardeloos beeld van Los Angeles en neemt Hollywood op de hak. Zoals tijdens een scène waarin Emma Stone verveeld op een Hollywoodfeestje met een scriptschrijver praat die zonder of blikken of blozen tegen haar zegt: 'They say I have a knack for world-building. I got a lot of heat right now'. Of al de audities die Emma's karakter Mia afloopt met tientallen meisjes in de wachtkamer die er precies zo uitzien als zij. Het is een waardeloos beeld, maar een waar beeld.
Hollywood is niet fraai. En de weg ernaartoe al helemaal niet. Tel bij de ik-probeer-het-te-maken-in-LA-actrice een jazzpianist op die iedere goede jazztent ziet veranderen in een sushi- of tapasrestaurant en je hebt geen standaard romantische of musicalfilm. Mia en Sebastian vinden elkaar op het laagste punt van hun leven en zoeken bij elkaar antwoorden om door te zetten met hun (zo lijkt 't) wanhopige droom.
Regisseur/schrijver/jazz freak Damien Chazelle wilde de harde kant van een creatief beroep laten zien. Hoe cut throat Los Angeles is en waarom maar een klein deel 't maakt. De film heeft dan ook -spoiler - geen happy ending, maar da's oké. Eindelijk een regisseur die geen ongeloofwaardig beeld schetst van enorm succes hebben, daarvoor moet je immers andere dingen laten varen.
Waarom La La Land zo goed is
En dat is dan ook één van de dingen die La La Land zo goed maakt. In 't jasje lijkt het een ouderwets ogende musicalfilm, maar stiekem is het een prent over de harde wereld van nu. Hoe vrouwen en mannen naar het hoogste doel (roem en veel geld) grijpen, maar relaties vergeten. Het is 't één of 't ander, toch vaak. Hoe hard dat ook is.
Zo is er een aangrijpend moment in de film, waarop Sebastian tegen Mia zegt:
'Maybe you just liked me when I was on my ass because it made you feel better about yourself.'
Waarop Mia antwoordt: 'Are you kidding?', en Sebastian hard, maar waar 'no' op zegt.
Daarnaast wordt er in het tweede deel van de film - als Mia en Sebastian elkaar aan het verliezen zijn - haast niet meer gezongen of gedanst, waarmee Chazelle prachtig de teloorgang van hun eens mooie relatie weergeeft. Tweede punt waarom La La Land zo goed is: de subtiele tegenstellingen.
Want hoe perfect Mia en Sebastian ook voor elkaar lijken, dat zijn ze niet. Zij is eigenlijk een egoïstische, oppervlakkige actrice die Los Angeles en alle nepheid adoreert, terwijl hij het liefst een tijdmachine zou nemen naar simpelere en authentiekere tijden.
Dit geeft Chazelle aan met dingen als de auto's waarin ze rijden - hij in een klassiek barrel, zij in een Prius (die, zo zien we op het Hollywoodfeestje, iedereen heeft in LA). Zij werkt als barista (barista!) bij de Warner Bros. Studios, en hij vindt het al te erg om kerstliedjes te moeten spelen op de piano in een restaurant. Zij vindt haar rijke vriendje eerst te belangrijk om te laten glippen, en hij neemt haar mee naar een bioscoop die opgedoekt wordt. De tegenstellingen worden niet van het scherm geschreeuwd door Chazelle, maar subtiel laat hij blijken dat ze nooit meant to be waren. Zo kan het ook, Hollywood.
Het tweede deel, waarin Damien Chazelle La La Land niet meer een musical wil laten lijken, is dan ook het beste. De relatie van Mia en Sebastian begint scheuren te vertonen en het einde knalt erin als een bom. Ja, ik heb gehuild in de bioscoop. En ja, meerdere keren. De boodschap, dat je het nooit allemaal kunt hebben, is prachtig uitgelegd door Chazelle. Maar ook het 'zo-kon-het-zijn-einde' dat de jonge regisseur je als kijker geeft door Sebastians ogen is kippenvel-mooi.
De nog maar 32-jarige Damien Chazelle weet met La La Land precies de tijdgeest te vatten. Jongeren die door Instagram en social media soms even het echte leven vergeten, en wat je dat uiteindelijk kan kosten.
Toegegeven, La La Land vaart tijdens dit awardseizoen ook op het feit dat de indiefilms van dit jaar te wensen overlieten (The Lobster, seriously?!) en er dit jaar vooral weer sci-fi films als Arrival op het grote doek waren te zien. Maar ja, La La Land verdient het om in het rijtje van Titanic en All About Eve van meeste Oscar-nominaties te gaan.
Het is herkenbaar, pijnlijk eerlijk, puur, verdrietig, lief, romantisch, visueel prachtig, doordacht én past precies bij deze tijd. Ik weet dan ook bijna zeker dat de prent vanavond records gaat verbreken tijdens de Oscars.
Dit alles goot Chazelle in een musicalfilm die heel hard z'n best doet om geen musicalfilm te zijn. En da's gewaagd. En briljant. Plus, probeer maar eens niet een traan te laten bij Emma Stones/Mia's laatste poging tot faam, waarbij ze over de harde strijd die je voert tijdens het najagen van een droom, zingt:
La La Land is voor degenen die durven te dromen en buiten de standaard Hollywoodfilms durven te gaan.
PS - volg mij vannacht hier live tijdens de Oscars voor de rodeloperlooks, opvallende momenten en, natuurlijk, de winnaars!
PPS:
