Twee foto's geschoten, nog twee te gaan. Jelte – aka Jett Rebel – zit op een kruk en hangt naar achteren terwijl er twee jongedames aan zijn cowboylaarzen trekken. Die laarzen moeten uit; Jelte moet van tenue wisselen. Zijn bovenlijf is ontbloot, zijn vele kettingen en hangertjes rusten op zijn blakende, witte borstkas. 'Het gaat prima hier hoor,' zegt hij, als de journalist binnenkomt. Hij krijgt gele kleren aan. De bovenste knopen van zijn broek en de onderste van zijn jasje staan nog open, zodat het net lijkt alsof dat komt door een buikje dat te groot is voor zijn kleren; een afgetakelde rockster uit de jaren tachtig.

Vis in het water

Het was zijn eigen idee; hij is op zijn gemak hier, maakt er een spel van, gaat expres veel te dicht bij de meisjes van d emake-up en styling staan en maakt hen herhaaldelijk aan het lachen. Ook tijdens het fotograferen staat hij er ontspannen en vrolijk bij. En niet alleen dat; hij heeft zelf ideeën over de pose en over het beeld.Gevoel voor esthetiek – je hoeft maar een blik op het artwork van zijn albums en zijn liveshows te werpen – maar dus ook nog de zelfverzekerdheid om invloed uit te oefenen op de beelden die van hem worden gemaakt. Ook al is hij in die studio als een vis in het water, als hij eenmaal klaar is en de namiddagzon in loopt, heft hij zijn armen op naar de lucht en brult euforisch:'Aaaaaahhhh!'

Zou je niet beter weten en hem zo zien – gekleurde bandana om zijn hoofd, extravagant brilmontuur op zijn neus – zou je denken dat hij zijn outfit de fotoshoot heeft gestolen. Maar dit is gewoon zijn stijl. Dit is gewoon Jelte. In de zon, op een terrasje, met een alcoholvrijbiertje, krijgt hij zijn eerste vragenkaartje voorgeschoteld.

Hair, Fashion, Hairstyle, Long hair, Photography, Beard, Photo shoot, Facial hair, Fashion design, Outerwear, pinterest
Pablo Delfos

Wie ben jij?

Jelte plukt aan zijn baard en komt haperend, bijna krakend op gang. 'Ik heb lange tijd gedacht dat ik alleen maar de artiest en zijn muziek was en niets meer dan dat. Met name het artiest-zijn heeft heel lang de hoofdrol in mijn leven gespeeld, en alles heeft ervoor moeten wijken. Ik moest erachter komen wie ik was buiten de artiest. Toen me dat eindelijk lukte vond ik het enorm fijn om gewoon Jelte Tuinstra "de mens" te zijn. Ik heb zelfs een tijdje gedacht: wil ik hem niet gewoon altíjd zijn? Vroeger was het andersom: toen wilde ik juist niets met de mens Jelte Tuinstra te maken hebben. Nu denk ik dat ik echt weet wie ik wil zijn. Het is heel basic: ik wil een goed mens zijn,volgens mijn eigen normen en waarden, ik wil positiviteit uitstralen naar de mensen om me heen, zo veel mogelijk doen voor de wereld en een betekenisvol leven leiden met de tijd die mij is gegeven. En ik geniet gewoon heel erg van muziek maken.Muziek is een medium waarmee ik al die zojuist genoemde dingen kan verwerkelijken. Maar muziek is óók iets wat het juist moeilijker maakt om een goed mens te zijn. Er was een periode, zeker toen ik nog drugs gebruikte, dat ik kapsones had en erg materialistisch was. Daar heb ik nu een streep onder getrokken. De mensen om me heen kunnen zich nu ook beter tot me verhouden. Ze kunnen nu zeggen: "Jelte,doe even normaal," zonder dat ik dan meteen gekrenkt ben.'

Durfden ze dat vroeger niet te zeggen?

'Ik werd met fluwelen handschoentjes aangepakt. Dat is ook logisch, want ik was vaak depressief. In zo'n diep dal ging het echt niet goed met me, dus mensen waren bang dat ze me over het randje zouden duwen als ze me ergens mee confronteerden. Wilde ik uit die depressie komen, en erachter komen wie ik echt was, dan moest ik met die drugs stoppen. Dus dat deed ik.'

Maar je hebt dus jezelf tot de orde geroepen? Niet op aandringen van de mensen om je heen?

'Er waren wel mensen die me wilden helpen. Ze zeiden: "We kunnen jou niet helpen als je jezelf niet wilt helpen." Ik ben bijvoorbeeld ook weleens huilend door mijn manager uit mijn huis gesleurd. Dat waren de allerdonkerste perioden. Maar uiteindelijk moet je het natuurlijk zelf doen. Ik weet dat ik sterk ben.'

Wat gebruikte je?

'Ik rookte sowieso altijd hasj. Drie gram per dag. Maar daarbij ook alle soorten harddrugs waar ik aan kon komen. Ik heb laatst berekend dat ik een periode van zeven jaar geen seconde nuchter ben geweest. Dat was wel een eyeopener.'

Hij zegt dit zonder humor, maar ook zonder ernst. Gewoon, het is zoals het is.Mooi om Jelte hierover te zien vertellen.Zijn stem kraakt een beetje, hij neemt de tijd voor zijn antwoorden en praat als een man die al veel heeft gezien, al veel heeft meegemaakt en door diepe dalen is gegaan. De baard accentueert dat. Hij heeft iets weg van een veteraan. Misschien zelfs wel een Vietnam-veteraan in de jarenzeventig, zo met die felle bandana, vele kettingen en retro-archaïsche bril. We kennen hem van vroeger, van de foto's van het gladde, jonge gezicht. Een jongen, bijna een kind. En zie hem nu: nog steeds maar zesentwintig, maar zoveel ouder dan toen.

Yellow, Sleeve, Shoulder, Joint, Standing, Elbow, Suit trousers, Wrist, Toy, Waist, pinterest
Pablo Delfos

Waar kom je vandaan?

'Ik ben geboren in Den Haag en opgegroeid in Baarn, richting het Gooi. Ik heb in Amsterdam gestudeerd. Nu woon ik op de Veluwe.'

Op de Veluwe? Echt in de natuur en zo?

'Ja, het is echt helemaal…' Zijn stem ebt weg, zijn ogen glinsteren. 'Een villa in het bos. Ik heb er mijn studio. Het moest een plek zijn waar ik met heel veel mensen kon opnemen. Ze moesten kunnen blijven slapen. Dat is heel prettig. Ja, het is echt de droom. Natuur, muziek maken, fietsen,wandelen.'

Eigenlijk ben jij nu al op een plek in je leven waar andere mensen, als ze geluk hebben, pas veel later zijn. Je hebt alles al achter de rug.

'Ik prijs mezelf zeer gelukkig en ben heel dankbaar voor alles wat ik heb.' Dan, na een korte hapering: 'Ik heb ook wel een groot gevoel van schaamte hoor. Over wat ik nu allemaal heb. Ik vind het exorbitant. Ik ben iemand die zich heel erg bezighoudt met het feit dat er overal op aarde mensen wonen die het ongelofelijk slecht hebben. Dat is heel dubbel.'

En wat doe je met dat schuldgevoel? Compenseer je het met goede doelen of iets dergelijks?

'Zeker weten, zeker weten. Kijk,toen ik in die villa ging wonen veranderde er voor mij heel veel. Ik ging van een jongen die bij anderen sliep, die in een container woonde, op straat leefde en eten jatte bij de supermarkt, naar dit leven van rijkdom. Toen ik mijn eerste geld begon te verdienen wilde ik luxe. Ik sloeg er volledig in door. Dure kleren, dure drugs, dure alles. Nu heb ik een balans gevonden. Los van die villa ben ik een antimaterialist. Ja, ik heb ook heel veel gitaren natuurlijk, maar die ga ik ooit laten veilen voor een goed doel. En weet je, ik bied mensen onderdak aan, mijn huis is een verzamelplek voor geestverwanten. Het is een plek waar goeie dingengebeuren.'

Wat houdt je op dit moment bezig?

Brede lach: 'Nou, eigenlijk alles waar we het net over hadden.'

Maar is er geen specifiek project waar je mee bezig bent?

'Ik werk aan vier albums nu. Vier of vijf. Conceptmatige ideeën. Ik zie de albums voor me en ik weet wat erop komt te staan.Maar wat betreft materiaal uitbrengen ga ik het wat rustiger aan doen. Vorig jaar bracht ik drie albums uit. Dat wordt overkill. Wel gek eigenlijk, die drie albums, want 2016 was het dieptepunt in mijn leven wat betreft drugs en depressies. Ik herinner me nog zo goed hoe ik me voelde en ik…' Jelte begint een beetje te stotteren. Dan komt het eruit, met zachte stem: 'Ik wilde op een gegeven moment echt niet meer leven. Deels daarom deed ik het. Misschien is het toch wel goed dat ik dit eens zeg. Dat ik die drie albums uitbracht omdat ik dacht: als ik er straks niet meer ben dan laat ik in ieder geval nog deze muziek achter; dit materiaal zo snel mogelijk uitbrengen en dan doei. Gelukkig zijn die gevoelens nu weg. Ik kan mijn emoties beter kanaliseren. Maar die periode inspireert me wel nog steeds. Er zit nog heel veel in mijn hoofd dat eruit moet.'

Waar liggen jouw grenzen?

'Ik heb nieuwe grenzen. Veel dingen die ik heb gedaan zou ik nu niet meer doen. Als ik me sommige acties nu voor de geest haal dan denk ik: really? Ik zal bijvoorbeeld niet meer zo snel halfnaakt op een podium liggen, of doen alsof ik seks met iemand heb, of met een joint een tv-interview doen. Het was zo pretentieus. Kijk mij eens! En altijd schelden, dat doe ik ook niet meer. Ik loop er ook veel minder extravagant bij; ik trek gewoon kleren aan die lekker zitten, dat is genoeg. Het is niet dat ik me schaam voor hoe ik erbij liep,hoor. Het was mijn manier om me vrij te spelen en ook anderen een hart onder de riem te steken; mijn publiek laten zien dat het oké is om je te kleden en gedragen zoals je wilt. Jongeren die uit de kast willen komen, transgenders, iedereen. Ik kan je niet vertellen hoe blij ik ben als ik mannelijke fans zie met lipstick of nagellak of zo. Sommige fans hebben meer dan honderd shows van me gezien. We zijn echt close. Ik noem ze de rebels. Ik had nooit gedacht dat ik ooit zulke positieve invloed zou hebben.'

Verwachten mensen van de media nog vaak van je dat je wél de Jett Rebel van vroeger bent? Dus datje wel zo poseert en je zo gedraagt?

'Tuurlijk. Ook wat ik aanhad bij déze fotoshoot was een compromis. Ik weet zelf heel goed wat ik wel wil en wat ik niet wil. En ik snap het ook van ze hoor. Het blijft een fotoshoot; zij willen er ook iets moois van maken. Visagistes zijn ook altijd teleurgesteld als ik eens een keer niet heel extravagant wil worden opgemaakt, dus zonder gekke kleurtjes. En ja, het zal me vast nog vaak gaan gebeuren, dat ze me willen typecasten.'

Wat zijn je grootste angsten?

Jelte drinkt van zijn maltbiertje en schermt met een hand de zon af. 'Het eerste waar ik aan denk is mijn moedertje. Mama. Dat er iets met haar gebeurt. Sowieso dat er iets met iemand van mijn familie gebeurt.We lijken alleen maar dichter bij elkaar te komen.'

Hoe was het voor haar, die drugsperiode?

'Ze is heel erg blij dat ik ben afgekickt. In die tijd was ik onbereikbaar. Ik had uitbarstingen. Schreeuwen, met dingen gooien, ineens twee uur kwijt zijn. Heel egoïstisch. Het had me in de greep. Achteraf denk ik: arme mamaatje. Verder ben ik natuurlijk bang dat ik weer aan de drugs ga. Soms denk ik: één jointje moet toch kunnen, of één portje – port mis ik zo erg – maar dat kan dus níet. Dan ben ik meteen een paar dagen achter elkaar wakker, stijf van de drugs.'

Facial hair, Yellow, Denim, Shoulder, Jeans, Elbow, Beard, Headpiece, Moustache, Fashion accessory, pinterest
Pablo Delfos

Dan door naar de drie verplichte brutale vragen. Jelte wrijft grijnzend in zijn handen.

Heb jij een geheim?

'Alle geheimen die ik heb, heb ik aan zeker één iemand verteld. Ik heb geen enkel geheim dat niemand kent. Behalve bijvoorbeeld de mantra die ik gebruik voor meditatie. Die mag niemand weten.'

Vertel over een keer dat je iemand kwetste.

'Nou, kijk. Muziek maken is een heel intiem proces, als je dat met mensen samen doet. Je bent meteen heel close met elkaar. Het verbreken van die relatie voelt als het verbreken van verkering. Dat heb ik helaas een aantal keer moeten doen,omdat ik een andere artistieke richting in wilde slaan. Daarmee heb ik sommige mensen wel heel erg gekwetst ja. Mogelijk nemen me die me dat nog steeds kwalijk. Gelukkig zijn we nu met een groep van vijf jongens die heel lekker samenwerken; dit is wel echt de club waarmee ik verder wil. We weten alles van elkaar. We hebben zelfs chicks van elkaar afgepakt en tóch nog zijn we cool met elkaar.'

Laatste vraag. Waarover ben je onzeker?

'Nou, het is stom hoor, maar… Wat me tegenwoordig gewoon heel vaak overkomt is dat iemand me tegenkomt en roept: "Jezus, Jett, wat heb jij een dikke kop gekregen!" Ik was eerst natuurlijk graatmager. Ik was gewoon een junk. Dus dat maakt me wel zelfbewust, want ik hoor het van iedereen. Kijk die dikke kop! Het maakt me onzeker op een heel oppervlakkige manier.'

Uiteraard hoeft Jelte daar niet onzeker over te zijn. Hij heeft geen dikke kop; hij ziet er gewoon gezond uit. Ouder, wijzer, beter, op zijn gemak met zichzelf en de wereld. Genoeg talent, inspiratie en ambitie voor nog tientallen albums. Nu zit hij hier nog even in de zon, maar zo vertrekt hij weer naar de Veluwe. Naar zijn villa en zijn kat. Naar zijn gitaren. Naar zijn goede leven.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk in ELLE juli 2017.

ELLE's interview met acteur en muzikant Jared Leto >