Je vrienden gaan al met hun verkering of hebben geen geld, geen vakantie, of een ander idee van een droomreis. Dan ga je toch alleen op reis! Liesbeth Rasker (27) vindt dat je dat zeker één keer gedaan moet hebben.
'Na jarenlang erover dromen besloot ik drie jaar geleden mijn grootste wens in vervulling te laten gaan: een paardentrek door Mongolië maken. Tegenslagen in mijn persoonlijke leven dreven me naar het reisbureau en uiteindelijk naar hoofdstad Ulaanbaatar. Twee weken zou ik op een paard de uitgestrekte, uitgestorven gebergten en vlaktes van Mongolië verkennen.
HARTVERSCHEURENDE EENZAAMHEID
Ik wilde het per se alleen doen, maar de hartverscheurende eenzaamheid die ik de eerste paar dagen op de rug van het paard ervoer, had ik, naïef als ik was, niet zien aankomen. Van de krap drie miljoen Mongolen woont iets meer dan een miljoen in de hoofdstad, de rest leeft verspreid over een land dat ruim vier keer zo groot is als Frankrijk; er was letterlijk niemand.
Mijn gids sprak nauwelijks Engels, ik had alleen mijn reisdagboek. Maar na een paar dagen mokken en manieren bedenken om de trek voortijdig te stoppen besloot ik om het leuk te gaan vinden. Om me te verbazen over de bijzondere leefgewoontes van de Mongoolse families, om gebrekkige gesprekjes met mijn gids te voeren en om te genieten van het dagdromen.
Met resultaat, aan het eind van de trek zat ik diep ontroerd terug te kijken op de laatste dagen en wist ik dat ik nog nooit zo gelukkig was geweest als toen. Het was míjn reis, met mijn verdriet en mijn plezier, en ik had me eigenhandig van diepe dalen naar hoge pieken gekregen. Ik reisde door naar Beijing om met trein en bus naar Hongkong te gaan, te vliegen naar Nieuw-Zeeland en via de Cookeilanden en San Francisco twee maanden later weer terug te komen in Amsterdam. Het was mijn eerste soloreis, en meteen de beste ervaring van mijn leven.
NU OF NOOIT
Steeds meer vrouwen trekken er alleen op uit. Cijfers over het reisgedrag van de Nederlandse vrouw zijn er nog niet, maar in een onderzoek van Booking.com is onder Amerikaanse en Britse vrouwen een duidelijke trend te zien. 65 procent van de vrouwen geeft aan zich zelfverzekerder te voelen tijdens het alleen reizen, 63 procent zegt meer tot rust te kunnen komen tijdens een soloreis en meer dan de helft zegt het komende jaar nogmaals alleen op reis te willen gaan.
‘Niet gek,’ zegt Tessa aan de Stegge van Cherry Picker, een bureau dat zich onder andere bezighoudt met trends op het gebied van reizen. ‘Mensen gaan steeds vaker op vakantie, of gaan een lang weekend weg, vakantie is onderdeel geworden van je lifestyle. Dat zorgt ervoor dat mensen vaker op vakantie gaan, dat hun reisgezelschap diverser wordt, en ook dat ze vaker alleen gaan.’
Ook ik liet het niet bij die ene reis en vloog afgelopen december voor drie weken naar Rio de Janeiro. Een paar maanden voordat ik vertrok ging mijn relatie over en de leegte die ik daardoor voelde, vulde ik met plannen voor een spannende reis naar een mooi en ver land. De kou en de regen trokken me in een winterdip en ik kon alleen maar terugdenken aan de intense geluksmomenten van mijn reis drie jaar geleden, en aangezien voor mijn gevoel alles wat ik kende in het leven opeens anders was, wilde ik heel graag alleen zijn en vooral, gelukkig zijn.
Waarom dacht ik dat geluk te vinden in een vreemde stad, zonder geliefden om me heen, zonder begrip van de taal en de gebruiken? Omdat je júíst dan meer tot jezelf komt dan waar dan ook, hoe Eat Pray Love dat ook klinkt. In het buitenland, zonder bekenden om je heen, kun je de eerlijkste versie van jezelf zijn. Je bent niet lelijk of mooi, niet dik of dun, je bént gewoon. Niemand kent je, weet wat je doet of wat je situatie thuis is en juist daardoor kun je die situatie meer dan ooit loslaten.
Een gevoel dat student Madieke de Wit (26) herkent. Vorig jaar ging zij voor het eerst in haar eentje drie maanden met een rugzak door Azië reizen. Ze had vier jaar gestudeerd, al zeven jaar een relatie en ze wilde uitzoeken wat ze eigenlijk wilde van het leven. Bovendien zou ze over een paar maanden aan een master beginnen en was het nu of nooit. Madieke: ‘Opeens kreeg ik een enorme behoefte om weg te gaan, om niet altijd maar bereikbaar te zijn, om niet steevast op dertig Whatsapp-berichten te moeten reageren en vijf verjaardagen op dezelfde avond te hebben. Eenmaal in Bangkok vond ik het zó heerlijk om alleen te zijn, om mezelf te zijn zonder dat er iemand op je let of een mening over je heeft, om zelf keuzes te maken en tegenover niemand verantwoording af te hoeven leggen. Dat was echt een openbaring.’
Ook Yin Fung, redactie-assistent bij ELLE ging twee keer alleen op reis, eerst naar Peru en afgelopen januari naar Vietnam. ‘Om praktische redenen; mijn vrienden hadden geen geld, ik ben single, een groepsreis leek me niets dus de keus was snel gemaakt. En eind dit jaar ga ik weer alleen, naar Hongkong en Korea. Alleen reizen bevalt zo goed dat ik bijna bang ben dat ik niet meer samen met iemand op reis kan.’
ANGST OVERWINNEN
Als ik vrouwen om mij heen vraag waarom zij niet alleen op reis gaan hangen de antwoorden vaak samen met een angst voor het onbekende en vooral een angst voor eenzaamheid. ‘Hoe erg is het om je eenzaam te voelen? Is het zo vreselijk om alleen aan een tafeltje in een restaurant te zitten of even niemand te hebben om tegen te praten?’ mailt reisjournaliste en doorgewinterd alleenreizigster Iris Hannema (30). Op dat moment (april) is ze in Fiji en steekt ze voor haar nieuwste reisboek de Stille Oceaan over, van Australië naar Zuid-Amerika. Ze schreef eerder al het reisboek Miss yellow hair, hello! (Arbeiderspers) en als dit tweede boek eenmaal af is heeft ze negentig landen op haar lijstje staan. Haar eerste solotrip was meteen een heftige: ze begon in Israël en ging via Egypte, Jordanië, Libanon, Syrië, Turkije, Irak, Iran en Pakistan naar India. Magisch vindt ze het, alleen reizen: ‘Ik doe na al die jaren nog steeds niets liever dan in een vliegtuig, boot of trein stappen en onderweg zijn.’
Ging ik alleen op reis omdat ik mijn leven hier beu was, Iris ging vooral weg omdat ze een wild leven wilde leiden: ‘Ik wilde alles doen wat God verboden had en meer, en daar wilde ik geen pottenkijkers bij. Ik wil dat mijn leven zindert, actie in de tent, dat het nooit saai is en dat ik het gevoel heb dat ik leef. “Zoektocht naar jezelf” klinkt zum kotzen maar ik kan niet ontkennen dat dat voor mij ook gold toen ik vertrok. Ik heb zo veel geleerd van al mijn reizen met als resultaat dat ik heel goed alleen kan zijn, geen andere mensen nodig heb om gelukkig te zijn en het ondertussen heel goed met mezelf kan vinden.’
En precies dat is waarom ik al mijn twijfelende vriendinnen over de streep probeer te trekken. ‘Feel the fear and do it anyway,’ zegt Iris. ‘De angst voor eenzaamheid is erger dan de eenzaamheid zelf,’ zegt Madieke. Eenzaamheid is niets meer dan een strijd met jezelf, je gaat er niet dood aan. Het is een zelfgecreëerd probleem waar je alleen zelf de oplossing voor kunt vinden en als dat lukt voel je je sterker dan ooit.
Iris heeft ‘een hartgrondige hekel aan groepsreizen, groepsactiviteiten en op stap gaan met gidsen en toeristenbussen,’ maar ik heb er juist positieve ervaringen mee. De eerste dag in Rio bijvoorbeeld ging ik om negen uur ’s ochtends de favela’s in met een tour die door het hostel werd aangeboden (en die, eerlijk is eerlijk, inderdaad best vreselijk saai was). Zo ontmoette ik drie jongens met wie ik de dagen daarna ontzettend veel wél spannende avonturen heb beleefd. Zeker als je het nog moeilijk vindt om op vreemden af te stappen zijn die tours makkelijke manieren om in contact te komen met medereizigers.
Goed beschouwd ben ik in Rio en in die andere landen nauwelijks alleen geweest. Ik slaap in hostels, en bij voorkeur op een slaapzaal, net als Madieke, Yin en Iris. Nu gaat dat voor sommigen misschien een stap te ver, maar hostels hebben vaak ook privékamers en dan heb je wel de voordelen van een hostel – makkelijk mensen ontmoeten – en toch wat privacy. Voel je je te oud voor een hostel of is dat hele backpacken gewoon niet je kop thee? Probeer dan een bed and breakfast, of huur via Airbnb. Sluit jezelf niet af, (alleen)reizigers hebben elkaar altijd meteen gevonden en voor je het weet ben je vijf dagen innig bevriend met een Japanner, een Spanjaard of een Ier – totdat ieders wegen zich weer scheiden.
Het is een machtig gevoel dat er maanden zijn van mijn leven waarvan niemand hier weet hoe die waren, los van de verhalen die ik ze vertel. Ik ben zelfstandiger geworden door mijn soloreizen en snap nu niet meer waarom je je eigen geluk en wensen van een ander zou laten afhangen. Het kan natuurlijk zijn dat alleen zijn gewoon niets voor je is, al denk ik dat je dat pas kunt zeggen als je het echt ervaren hebt. Moet je dan meteen heldhaftig met een minimaal bepakte rugzak de jungle in?
Welnee, je kunt ook makkelijker beginnen. Ga in je eentje twee weken naar een retreat op Bali bijvoorbeeld, of stap in de auto naar Zuid-Frankrijk. Heb je altijd al willen paardrijden in IJsland? Gá.‘Het is de stap die je zet om alleen te reizen, om dat te durven,’ zegt Madieke. ‘Het gaat om het feit dat je het alleen doet, en als je het niet probeert, zul je ook nooit weten hoe het voelt. En ik denk dat dat erger is dan van tevoren bang zijn dat het misschien niet lukt. En vergeet niet, als het écht een ramp is, boek je een ticket en ben je binnen twaalf uur weer thuis.’
VEILIGHEID
Zelf heb ik goddank nooit onveilige reissituaties meegemaakt. In tegenstelling tot Iris, die begin dit jaar bijvoorbeeld tijdens een nacht bij mensen thuis op de Salomonseilanden gerommel aan haar slaapkamerdeur hoorde. ‘Ik ben heel moedig uit bed gestapt, heb het licht aangeknipt en geroepen: Who the fuck is there? Toen ik niets hoorde, heb ik me aangekleed, de deur opengedaan en alle lichten in de woonkamer en keuken aangedaan. Er was niemand, maar slapen lukte niet meer. Als vrouw moet je absoluut extra voorzichtig zijn en ik denk dat er maar één goede leidraad is: intuïtie. Voelt het niet goed? Wegwezen.'
- Zorg dat je schoenen draagt waarmee je een sprintje kunt trekken.
- In sommige landen kan het ook lonen om een trouwring te dragen, zodat mensen (mannen) in ieder geval dénken dat je niet alleen bent.
- Ga op straat niet overdreven opvallend met een kaart lopen klooien. Als je de weg vraagt, zeg dan dat je iemand bij dat en dat museum ontmoet.
- Doe alsof je ergens vaker bent geweest.
- Vermijd snorders, neem altijd een officiële taxi en sta erop dat hij de meter aanzet.
En verder:
Pas op je bezittingen. Draag geen opzichtige dure kleren of sieraden en boek hostels waar ze lockers hebben, ook al is de ervaring van Yin dat je juist in hostels minder snel bestolen zal worden. ‘Andere reizigers weten hoe vervelend het is als iets gejat wordt, als reiziger heb je dezelfde zorgen, dus op dat soort plekken gebeurt het niet zo vaak.’ Zorg dat je meerdere creditcards hebt en bewaar die op verschillende plekken; word je onverhoopt toch gerold, dan heb je nog andere betaalmiddelen tot je beschikking. Scan je paspoort en rijbewijs en sla die op je in Gmail of Dropbox en neem nooit te veel cash mee op straat.
TEGENSLAG
Alleen reizen is heus niet alleen maar rozengeur en maneschijn. Zo is het vaak duurder, rekenen veel touroperators een single fee en in je eentje uit eten gaan voelt in het begin ook maar gek. Bovendien moet je onvermijdelijke tegenslagen in je eentje oplossen. Doodongelukkig? Reis door naar een volgende stad. Of blijf en trakteer jezelf op een dure koffie op een luxe terras, koop iets moois, Skype naar huis of ga terug naar een plek die je kent en waar je wel gelukkig was. Het is jóúw vakantie, je hoeft het met niemand te overleggen.
Madieke herinnert zich een eenzame avond in Hoi An in Vietnam. ‘Ik was met een groep mensen van mijn hostel uit en die avond leek het alsof iedereen een maatje had, behalve ik. Dat was heel confronterend, alleen zijn met mensen om je heen die niet alleen zijn. Toen heb ik ’s avonds in bed heel hard gehuild, ik ben gaan slapen, heb de volgende ochtend iedereen die ik daar kende een bericht gestuurd of ze al ontbijtplannen hadden, en toen was het over. Eventuele momenten van tegenslag moet je zelf pareren door actie te ondernemen, ook al is dat soms best lastig.’
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in ELLE
