Ik zal maar meteen met de deur in huis vallen: Beyoncé heeft haar beste tijd op het podium gehad. Begrijp me niet verkeerd, de Amerikaanse is van grote waarde geweest voor de vooruitgang van muziek, mode en feminisme en zal altijd iconisch blijven, maar haar optreden in Dubai eerder dit jaar bewees al dat ze het stokje al enige tijd geleden had moeten doorgeven. En dat zeg ik met pijn in mijn hart. Nu laait de kritiek op haar optreden in Dubai weer de kop op, naar aanleiding van de Renaissance World Tour, die dit weekend neerstrijkt in de Johan Cruijff ArenA in Amsterdam.

Beyoncé harkte met optreden in Dubai tientallen miljoenen binnen

Maar eerst even terugspoelen. Begin dit jaar verzamelden celebrity's, waaronder Kendall Jenner, Rebel Wilson en Jay-Z, zich in Dubai voor de opening van het luxe hotel Atlantis The Royal. Naast suites die 285.000 dollar per nacht (!) kosten en duizenden kwallen in een gigantisch aquarium, kwamen mensen vooral voor het optreden van Beyoncé.

De Amerikaanse hitmaker besteeg daar voor het eerst sinds vier jaar het podium en hulde de aanwezigen (alleen een select groepje beroemdheden en zeer rijke mensen) in een warme deken met haar stem. Denk maar niet dat ze dat uit de goedheid van haar hart deed. Nee, Bey spekte haar bankrekening met maar liefst 24 miljoen dollar. In ruil daarvoor gaf ze een – toegegeven – spectaculaire show van één uur. Ja, zestig minuten en geen seconde langer.

De zangeres was gestoken in glinsterende pakjes, pronkte met haar vocale bereik en sleepte zelfs haar 11-jarige dochter Blue Ivy het podium op om Brown Skin Girl ten gehore te brengen. Door alle glitter en glamour zou je bijna vergeten dat Beyoncé eigenlijk helemaal niet meer zo relevant is.

Laten we beginnen met haar optreden. Beyoncé heeft alles waar zij én haar meest recente album Renaissance voor staan (onder andere een ode aan de LGBTQIA+ community) verloochend voor wat geld. Ik snap dat een cheque van tientallen miljoenen moeilijk af te slaan is, maar het is niet dat ze verlegen zit om cash. Naar schatting is ze namelijk 500 miljoen dollar waard, haar man zelfs het dubbele. Geen droog brood in huize Knowles-Carter, maar wel miljoenen lhbti-fans die in de steek gelaten worden.

Dubai staat wereldwijd bekend als een land dat agressieve wetten naleeft als het op homoseksuele relaties komt. Op love is love: same sex edition staat daar de doodstraf. Laat Beyoncé nou net haar album én nieuwe tour hebben opgedragen aan de black queer community. Ligt het aan mij of klopt deze optelsom niet? Saillant detail: ze zong geen één nummer van dat album in Dubai.

Renaissance was geen flop, maar ook geen top

Hoewel de zangeres zich al jarenlang verscholen hield in haar villa heeft ze nog altijd miljoenen, mogelijk zelfs miljarden, trouwe fans. Renaissance, het album dat ze in juli 2022 dropte, werd natuurlijk meteen door hen beluisterd. Maar van de buzz die jaren geleden rondging als Beyoncé ook maar een vinger optilde, was dit keer geen sprake.

Afgezien van de indrukwekkende cover art (met dank aan de Nederlandse fotografe Carlijn Jacobs) en enkele hits, bleef het akelig stil rondom de release. Dat betekent overigens niet dat professionals uit haar werkveld dit album niet op waarde schatte. Het leverde haar negen Grammy-nominaties op. Blij dat toch nog iemand ervan genoten heeft.

Maar laten we wel zijn: Beyoncé heeft haar beste tijd gehad. Ze is passé en lijkt niet helemaal meer bij deze tijd te passen met het tentoonstellen van haar uitbundige weelde en ongrijpbaarheid. Ook haar huidige tour verkocht niet uit en om toch de illusie te wekken van uitverkochte zalen, werden er minder tickets aangeboden. Yikes.

Bovendien is er nu vanuit de LGBTQIA+-gemeenschap volop kritiek op de tour, die bol staat van verwijzingen naar de community terwijl Beyoncé zich, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Lady Gaga, nooit heeft uitgesproken voor LGBTQIA+-zaken, -wetten en -rechten. Dit bovenop die blunder in Dubai.

Haar hoogtijdagen liggen in het verleden

Deze opmerkingen maak ik niet zonder een beetje mijn eigen hart te breken. Jaren geleden stond ik ook schreeuwend en zwetend in de Ziggo Dome tegen de achterhoofden van duizenden fans aan te kijken, turend naar het podium. Ik gaf honderden euro's uit aan concertkaarten, draaide Beyoncés albums grijs en probeerde haar culturele waarde in elk gesprek te verweven. Nadat ze losbrak van Destiny's Child zette Beyoncé een glansrijke solo-carrière op waar menig artiest slechts van kan dromen. Ik zal dan ook nooit onderschatten wat zij en haar werk tot nu toe hebben betekend, maar relevant, nee dat is ze niet echt meer.

En dat is oké. Beyoncé kan beter nu het stokje doorgeven en haar prestigieuze status als Queen Bey behouden, dan doorgaan en een afgezwakte versie van zichzelf worden. Je weet wat ze zeggen: stoppen op je hoogtepunt. Ze mag het doel dan ietwat voorbijgeschoten zijn, te laat is het nog niet.