De mode van nu is een patchworkdeken van gegevens, merken en stijlen. Er is allang geen sprake meer van uitsluitend seizoensgebonden trends. Trends zijn tendensen geworden, stromingen die langer meegaan dan één seizoen. Die ontwikkeling is al een paar seizoenen aan de gang en het ziet er niet naar uit dat die nog te stoppen is. Het aanbod wordt steeds gevarieerder. En groter. De rode draad in de mode van nu is juist de veelheid aan stijlen die je overal vindt. Een van de meest treffende samenvattingen van het vrouwbeeld van nu is wat dat betreft de nieuwe wintercollectie van Miuccia Prada.
Prada liet krachtige vrouwen zien die een interessante mix aan stijlen dragen. Over stugge wollen jassen met militair geïnspireerde details werden korsetten gestrikt. Referenties naar de decoratieve jaren vijftig werden afgewisseld met referenties naar de schaarste uit de oorlogsjaren. Stijve tweed en effen wol in donkerblauw en legergroen werden gecombineerd met uitbundig goudbrokaat en exotische bloemenprints. Voor een deel van de prints werkte Prada samen met Christophe Chemin, een veelzijdig kunstenaar die zich net zo makkelijk laat inspireren door zestiende-eeuwse wandtapijten als door het nieuwste Playstation-spel.
Vagabonds, noemt Prada haar vrouwen. Je kunt ook zeggen: hedendaagse nomaden. Het zijn stoere vrouwen die hybride kleding willen, kleding die zowel comfortabel als elegant is en waarvan onderdelen en details net zo goed decoratief als functioneel zijn. Deze vrouwen dragen gerust een broek onder een jurk of rok en geven de voorkeur aan avondkleding van comfortabel materiaal dat ze zonder veel gedoe in een koffer kunnen stoppen. Het zijn collagevrouwen die gemakkelijk van look wisselen en mode gebruiken om hun identiteit te benadrukken.
'Het meest typerend aan het vrouwbeeld van nu vind ik de variatie. Vrouwen schakelen steeds makkelijker tussen verschillende "identiteiten". Dat komt omdat mode bereikbaarder is geworden. Omdat er zo veel verkrijgbaar is, ligt het bijna binnen ieders handbereik om met verschillende stijlen te spelen. Ik noem het insta-identiteiten; vooral jonge vrouwen schakelen soepel tussen verschillende looks en laten dat online zien,' zegt Hanka van der Voet, mode-onderzoeker bij het modelectoraat van ArtEZ in Arnhem. 'Tegenover de jongere vrouwen die veel switchen staat een groep volwassener vrouwen die comfort belangrijk vinden. Zij wisselen niet steeds van identiteit, maar ze willen wel hybride kleding waarmee ze net zo makkelijk naar hun werk als naar een etentje kunnen. Dat zijn het soort vrouwen waarvoor designers als Phoebe Philo van Céline ontwerpen,' vervolgt Van der Voet.
Op straat zie je het hybride vrouwbeeld voorzichtig terug, onder meer in de vorm van verwijzingen naar functionele sportkleding. Maar op de catwalk gaat het beeld verder. De spraakmakendste ontwerpers van nu prikkelen en verrassen met collecties waarin ze onwaarschijnlijke elementen samenbrengen. Neem de nieuwe Balenciaga-collectie, de eerste van hoofdontwerper Demna Gvasalia. Sportieve windjacks met dramatische kragen die verwijzen naar het coutureverleden van designer Cristobal Balenciaga, klassieke mantelpakken met jasjes met ingenieus naar voren gekantelde schouders en rokken met extra volume op de heupen, kuitlange geplisseerde rokken met zakken en praktische hoge laarzen.
Het zijn elegante en grotendeels bruikbare en comfortabele kleren. Net zoals Gvasalia ze maakt voor het populaire modemerk Vetements, dat in zekere zin too cool for fashion is; Gvasalia benadrukt voortdurend dat het 'gewoon om de kleren gaat'. Daarmee speelt hij in op een tendens die is ingezet door avantgardistische ontwerpers als Martin Margiela, die hun ideeën meer via ontwerpen dan via een vrouwbeeld lanceerden en die ervoor hebben gezorgd dat het beeld van de ideale vrouw langzaamaan is verschoven naar het beeld van een ideaal kledingstuk.
Ook Alessandro Michele, de hoofdontwerper van Gucci spreekt collagevrouwen aan met zijn bonte mix van nostalgische stijlen die in een paar seizoenen van niche naar massa is gegaan. De gevierde Belgische ontwerper Dries Van Noten is evenmin bang stijlen te mengen: zijn nieuwste collectie is gebaseerd op de excentrieke markiezin Luisa Casati en schrijver en dandy Gabriele D'Annunzio. Modellen droegen onder meer pyjama-achtige broeken met luipaardmotief onder smokingjasjes en een lange avondjurk met spaghettibandjes over een oversized wit overhemd.
'Vrouwen van nu laten zich niet meer voorschrijven wat ze wel en niet kunnen dragen. Ze maken zelf wel uit wat ze aantrekken: ze laten zich niet meer door de mode in een keurslijf dwingen,' zegt Kiki Niesten van de gelijknamige winkel in Maastricht. Ook Niesten vindt de nieuwe collectie van Prada typerend voor de tijdgeest. 'Als zelfs Miucca Prada van mening is dat alles kan, wil dat echt wat zeggen. Haar collecties waren jarenlang een soort receptuur van hoe je er in een bepaald seizoen uit moest zien. Maar met de bonte mix van stijlen die ze nu laat zien, onderstreept ze het idee dat alles kan en dat mode meer een kwestie van styling is geworden. Ik zie het ook aan tassen: er is steeds minder sprake van één tas die je een bepaald seizoen moet hebben.'
Het hybride vrouwbeeld ten slotte, zit 'm niet alleen in de kleren, maar ook in de modellenkeuze. De groep vrouwen die zich aangesproken voelt door een reeks op elkaar lijkende blonde meisjes wordt kleiner en dus maken anonieme blondines steeds vaker plaats voor modellen met een eigenzinnig uiterlijk dat niet per se aan het klassieke schoonheidsideaal voldoet. 'In de modellenwereld is steeds meer vraag naar bijzondere en unieke gezichten,' zegt Marit Simons van Code Management. 'Ik merk dat er meer ruimte is voor modellen die geen lang blond haar en blauwe ogen hebben; denk aan donkere modellen, Aziatische typetjes en meisjes met kort zwart haar. Ik denk dat het te maken heeft met het feit dat vrouwen zich niet meer laten dicteren door de mode.'
De mode van nu richt zich op de vrouw als alleskunner. Dat is geen onzekere vrouw die slaafs de mode volgt, maar een zelfverzekerd en zelfs tikje feministisch type dat de mode naar haar hand weet te zetten. De vrouw van nu is een vrouw met een hele serie insta-identiteiten, die knipt en plakt met stijlen en gemakkelijk switcht van cool naar chic en omgekeerd. Precies zoals zij het blieft.
