De kans is groot dat je inmiddels hebt gehoord van Ozempic, een merknaam voor semaglutide, een van een groep medicijnen die GLP-1 receptoragonisten worden genoemd.
Ozempic als afslankmiddel
In zijn verschillende vormen heeft dit type 2 diabetesmedicijn het afgelopen jaar het nieuws gehaald vanwege zijn off-label gebruik als afslankmiddel. De eetlustremmende neveneffecten hebben Hollywood en daarbuiten overspoeld en bijgedragen aan dramatisch gewichtsverlies – en een aanzienlijke hoeveelheid controverse.
Onlangs is het injectiemiddel weer in het nieuws gekomen, maar om een andere reden: het mogelijke effect op sommige vormen van anticonceptie. Verschillende rapporten hebben gesuggereerd dat het medicijn de anticonceptiepil minder effectief zou kunnen maken.
Zwanger door Ozempic
'Ozempic baby's! Vrouwen met anticonceptie raken zwanger nadat ze zijn begonnen met afslankmedicijnen', schreeuwt een artikel in de Daily Mail dat in maart werd gepubliceerd. Ondertussen heeft de Facebookgroep 'Ik werd zwanger door Ozempic' 577 leden (op het moment van schrijven) voor 'steun en gedeelde ervaringen'.
Het is de moeite waard om op te merken dat als je deze besloten groep bezoekt, er echter geen gebruikers zijn die melden zwanger te zijn geraakt terwijl ze zowel de pil als Ozempic gebruikten. De meesten lijken er te zijn om het idee te delen dat gemedicineerd afvallen hun vruchtbaarheid heeft verhoogd, evenals om het effect van Ozempic op zwangerschap en een zich ontwikkelende foetus te bespreken.
Op TikTok melden meer vrouwen onverwachte zwangerschappen tijdens het gebruik van de controversiële medicatie. 'Hier is je PSA voor iedereen', zegt @dkalsolive in een video die al meer dan 735,4K keer bekeken is, waarin ze ook beweert dat de medicatie 'de effectiviteit van je anticonceptie vermindert'.
Het is een van de vele stukjes 'Ozempic zwangerschap' die de ronde doen op het platform. En de commentarensecties staan vol met andere vrouwen die een duidelijke toename van hun vruchtbaarheid melden tijdens het gebruik van het medicijn. 'Ik ben nooit op een natuurlijke manier zwanger geworden in 11 jaar huwelijk... ik heb maar 3 injecties met semaglutide genomen en boem. Uit het niets. Zo in shock.'
Is het echt waar?
Dus wat is de waarheid achter het internetlawaai? Om een lang verhaal kort te maken: er is niet genoeg onderzoek naar het onderwerp gedaan voor een definitief antwoord. Maar er is wel het feit dat gewichtsverlies op zich de hormoonhuishouding kan veranderen. 'Er is weinig onderzoek naar gedaan, maar we weten wel dat een gezond gewicht belangrijk kan zijn voor de vruchtbaarheid, dus gewichtsvermindering kan voor sommigen de kans op conceptie verbeteren,' zegt Dr. Laura Falvey van Roczen.
Maar hoe zit het met de pil? In 2015 werd in een onderzoek, gepubliceerd in het Journal of Clinical Pharmacology, gesteld dat orale anticonceptiemedicatie afhankelijk is van een andere 'metabole route' dan semaglutide en andere GLP-1 receptoragonisten – met andere woorden, de twee worden op verschillende manieren afgebroken.
Er blijft echter bezorgdheid dat de medicatie de opname van de anticonceptiepil kan vertragen. 'GLP-1 receptoragonisten zoals Ozempic (semaglutide) en Mounjaro (tirzepatide) werken gedeeltelijk door het vertragen van de maaglediging - de snelheid waarmee de maag zijn inhoud leegt in de dunne darm', legt Dr. Ashwin Sharma van online apotheek MedExpress uit. 'Deze werking kan de absorptiesnelheid van orale geneesmiddelen beïnvloeden, waaronder hormonale anticonceptiemiddelen, waardoor ze mogelijk minder effectief zijn.'
'Er zijn nog andere factoren waardoor Ozempic de pil zou kunnen beïnvloeden,' zoals Sharma uitlegt. 'Veel voorkomende bijwerkingen zoals misselijkheid en braken, die vooral voorkomen bij het eerste gebruik van geneesmiddelen zoals Ozempic, kunnen de effectiviteit van orale anticonceptiemiddelen verder in gevaar brengen als braken optreedt binnen een paar uur na gebruik van de pil', zegt hij.
Zoals zo vaak het geval is, lijkt voorzichtigheid geboden totdat er meer zekerheid is op dit complexe gebied. 'De MHRA adviseert nu specifiek dat patiënten die orale anticonceptiemiddelen gebruiken moeten overwegen om een barrièremethode te gebruiken, zoals een condoom, of om over te schakelen op een niet-orale anticonceptiemethode gedurende vier weken na het starten van Mounjaro en gedurende vier weken na elke dosisverhoging,' zegt Sharma.
De NHS waarschuwt: 'Je kunt liraglutide of semaglutide alleen gebruiken als ze voor jou zijn voorgeschreven door een gespecialiseerde gewichtsbeheersingsdienst. Een arts kan je aanraden om een van deze medicijnen te nemen als veranderingen in dieet en lichaamsbeweging op zichzelf niet hebben gewerkt.'
