Hoe ziet jouw rekening eruit? Dat vragen we iedere week aan iemand anders, opdat we eens wat vaker praten over geld en hoe we daar mee omgaan. Interviews vinden altijd telefonisch plaats, en worden onder een pseudoniem opgeschreven. Wil je zelf meedoen? Mail c-misha.margarittha@hearst.nl.

De Rekening met Anne

Dit keer: Anne (34), stagiair en straks ervaringswerker. Ze woont met twee katten in een huurappartement in Driebergen. Onderaan dit artikel vind je het overzicht van haar inkomen, uitgaven en banksaldo.

Hoe is het om jouw rekening te hebben? ‘Goed. Ik ben niet materialistisch en kan met weinig gelukkig zijn. Ik heb lange tijd van een uitkering geleefd. Nu loop ik stage en kan ik straks als het goed is aan de slag als ervaringswerker – dan ga ik ook wat in mijn inkomen omhoog.’

Waardoor heb je van een uitkering geleefd? ‘Ik ben op mijn veertiende gediagnosticeerd met complexe psychische problemen. Vanaf toen heb ik lang geworsteld met therapieën die voornamelijk op symptoombestrijding waren gericht, maar niet dieper ingingen op de onderliggende problematiek. Toen dat twaalf jaar later op mijn zesentwintigste wél gebeurde, ging mijn herstel heel snel, ongelofelijk. Inmiddels ben ik hersteld en loop ik sinds 2017 stage op een plek waar ik ervaringswerker kan worden; dan heb je geleerd hoe je je ervaring in kan zetten voor het herstel van anderen. Dan gaat mijn maandelijkse inkomen ook iets omhoog.’

Hoe was het om zo’n lange periode niet volledig te (kunnen) werken? ‘Ik heb waar het kon korte baantjes gehad. Op mijn achttiende heb ik ook een HBO-opleiding gevolgd, maar daar viel ik door mijn problematiek in het derde jaar uit. De relatie met werk is tijdens herstel heel dubbel. Psychische kwetsbaarheid is nooit een keus. Ik wilde zo graag herstellen, maar ik kon het gewoon niet. Dat zorgt voor een innerlijke strijd – de wanhoop van het wel willen, maar het niet kunnen. De druk om te werken kan dan als een extra strijd voelen met de buitenwereld; in die zin was het een opluchting toen ik op een gegeven moment een duurzame arbeidsongeschiktheid kreeg. Bij die vorm valt sollicitatieplicht weg, wat zorgt voor rust en financiële zekerheid. Maar het brengt ook een leegte. Je bent al zo veel met jezelf bezig tijdens psychisch herstel, dat het juist goed is als je je soms tot iets anders kan verhouden dat buiten jezelf ligt.’

Hoe hou je het overzicht over je administratie als je overhoop ligt? ‘Mijn moeder is heel geordend in haar administratie, dus dat heb ik van haar geleerd en overgenomen. Ik ben ook heel perfectionistisch en pragmatisch; orde in mijn huis schept ook orde in mijn hoofd. Ik maak ook graag lijstjes. In mijn mentale chaos gaf dat juist zekerheid.’

Heeft die goede administratie je ook weleens gered? ‘Ik ben op mijn twintigste gaan samenwonen met mijn toenmalige vriend; dat was voor mij de manier om weg te kunnen uit huis. Hij zei toen over spaargeld te beschikken, maar een jaar later bleek dat “spaargeld” van creditcards te komen. De rentepercentages legden te veel druk op de aflossingen, dus ik zei: we gaan dit nu onder één creditcardaanbieder samenbrengen. Dat hebben we gedaan, en we hebben dat toen samen ondertekend, waardoor ik op papier ook verantwoordelijk werd voor de openstaande schuld. De afspraak die wij samen maakten, was dat hij alle andere creditcards door zou knippen, dat hij alles zelf zou terugbetalen, en dat hij dan ook alles wat ervan was gekocht zou mogen houden. Een paar jaar later kwam ik erachter dat hij die creditcards nooit had doorgeknipt en daar nog mee was blijven kopen. Toen ben ik direct bij hem weggegaan en heb ik de creditcardmaatschappij gebeld om ze te waarschuwen; jongens, dit en dit is de situatie, ik ga problemen voorzien.’

Hoe reageerden zij? ‘Ik probeerde aan te tonen dat ik geen schuldenaar was, ondanks het feit dat ik “op papier” medeverantwoordelijk was – ik had nog nooit rood gestaan op mijn rekening, en kon ook aantonen dat alle schuld door mijn vriend was veroorzaakt. Maar als je als creditcardmaatschappij een schuld moet innen en je hebt op papier twee mensen bij wie je dat kunt doen – een betrouwbare en een onbetrouwbare – dan ga je natuurlijk niet de betrouwbare ontheffen van zijn verplichting. Dus toen hij zich, zoals ik had voorspeld, niet aan zijn afbetalingen hield, klopte ze bij mij aan en had ik gewoon te betalen.’

Wat deed je toen? ‘Omdat mijn administratie goed op orde was, kon ik direct naar de gemeente en zat ik binnen een half jaar in een schuldsaneringstraject. Met alle aanmaningskosten stond er een schuld uit van 68.000 euro. De schuldsanering duurt drie jaar; daarna wordt kwijtgescholden wat er nog open staat. Ik kreeg tijdens die drie jaar een budgetbeheerder die al mijn geld beheerde en kreeg een wekelijks budget van 38,75 euro per week. Uiteindelijk hebben ze nul euro van me kunnen krijgen, want het geld dat ik over had – wat nauwelijks iets was – ging naar mijn bewindvoerder.’

Hoe voelt het voor iemand die zo pragmatisch is om in de schuldsanering te zitten? ‘Als een blamage, heel schaamtevol. Ik heb het mezelf ook lang kwalijk genomen: had ik het niet moeten zien, had ik moeten ingrijpen? Maar dat heeft geen zin. Als iets is gebeurd, dan is het gebeurd – dan moet je verder en kijken hoe je het vanaf daar oppakt.’

Hoe is het om nu schuldenvrij te zijn? ‘Fantastisch. Na de sanering blijf je nog vijf jaar geregistreerd staan als schuldenaar – komende 15 mei ben ik dus eindelijk BKR-vrij. Dan ga ik een bescheiden feestje geven.’

Straks ga je het werkende leven tegemoet. Wat zou je een mooi loon vinden? ‘Ik leef heel sober, heel simpel, ik hecht geen waarde aan materiële zaken en heb nu alles wat mijn hart begeert. Als ik dan toch iets zou moeten kiezen: 1600 euro netto zou ik een mooi bedrag vinden. Ook omdat ik HBO-denkniveau heb, en dat ook mag terugzien in wat ik betaald krijg. Dan kan ik wat meer sparen dan de vijftig euro die ik nu maandelijks kan missen. Dan wordt het ook realistischer om voor een auto te sparen – dat zou me veel bewegingsruimte geven. Dat is nu mijn doel, een auto – maar met vijftig euro per maand is dat lang sparen.’

Heb je geldtips? ‘Iedere maand vooruit budgetteren. En ik loop iedere maand even na of mijn rekeningen kloppen: ik heb een leefrekening, een rekening waar alle automatische incasso’s vanaf worden geschreven, en een spaarrekening. Ik ben verder niet van de kasboekjes bijhouden. Ik heb vaste, favoriete producten waar ik voor ga, dat geeft zekerheid over wat je iedere maand kwijt bent. En alles wat je niet gebruikt: verkoop het! Ook een tip: doe je droger weg, want die is – in ieder geval in een klein huishouden – echt overbodig; was kan gewoon aan de waslijn. En zet je automatische incasso voor gas en licht altijd hoger, want dan weet je zeker dat je aan het eind van het jaar niet onverwachts hoeft bij te betalen. Vorig jaar kreeg ik daardoor 600 euro terug.’

Wat betekent geld voor je? ‘Geld is bewegingsvrijheid. Het schept ruimte, of het nou letterlijk ruimte is om ergens naartoe te gaan, of ruimte in je hoofd. En geld zorgt ervoor dat je goed voor jezelf kunt zorgen.’

Inkomen (netto)
Uitkering: 1326,47 euro
Totaal: 1326,47 euro
Uitgaven
Huur: 534,75 euro
Gas, water, licht: 100 euro
Zorgverzekering: 135,45 euro
Eigen risico: 38,50 euro ('In termijnen, gedurende het jaar, want die gaat sowieso op.')
Tv/internet: 41,95
Boodschappen: 200 euro
Telefoonrekening: 15 euro
Lenzen: 36,50
Katten: 20 euro
OV: 50 euro
Totaal: 1172,15
Sparen
Sparen: 50 euro
Spaarrekening: 489,21 euro