Hoe ziet jouw rekening eruit? Dat vragen we iedere week in de rubriek De Rekening aan iemand anders, opdat we vaker praten over geld en hoe we daar mee omgaan. Interviews vinden altijd telefonisch plaats, en worden onder een pseudoniem opgeschreven. Wil je zelf meedoen? Mail c-misha.margarittha@hearst.nl.

Dit keer: Elif (30), stylist en kostuumontwerper en danslerares in New York.

De Rekening: Elif (30)

Hoe is het om jouw rekening te hebben? ‘Ik werk keihard, als zelfstandige stylist & kostuumontwerper, en ik geef een paar keer per week ’s avonds dansles aan kinderen. In totaal maak ik hierdoor ruim tachtig uur per week, soms weet ik niet eens waar ik het vandaan haal; maar dat geeft me wel het leven waarbij ik me geen zorgen hoef te maken. Ik kan doen wat ik wil. Als ik zo nu en dan een gekke aankoop wil doen – zoals skincareproducten kopen van honderd dollar – dan hoef ik daar niet over na te denken. Dat vind ik al iets om dankbaar voor te zijn.’

Hoe lang leef je al in New York? ‘Ik ging op mijn achttiende voor het eerst naar New York, voor een commerciële dansopleiding. Ik ben toen drie jaar gebleven, en ging op mijn 21e weer terug. Ik was jong en miste Nederland. Uiteindelijk miste ik New York weer, en daarom ben ik vier jaar geleden, op mijn 26e, weer teruggegaan.’

Moest je geld sparen voor die emigratie? ‘Als je naar Amerika wil komen, moet je een minimaal bedrag op je rekening hebben staan; ik kreeg toen een M1-visum, een studentenvisum, en daar had ik geloof ik iets van 14.000 dollar voor nodig. Omdat ik een erfenis van 250.000 euro had gekregen, had ik dat geld klaarliggen.’

Wat heb je nog meer van dat geld gedaan? ‘De erfenis kwam vrij toen ik 18 was en net voor de eerste keer in New York woonde. Ik kreeg iedere maand 2500 dollar van de erfenis “uitgekeerd”, en dat is opgegaan aan leven. Het is natuurlijk een dure stad om in te zijn. Tegelijkertijd denk ik, nu ik ouder ben: het had best iets zuiniger gekund. Maar je bent nog jong – achttien! – en hebt nog geen volledig besef van de waarde van geld. Je bent eigenlijk nog een kind, daarin. Ik kon me er geen voorstelling van maken, wat ik met dat enorme bedrag moest. Ik heb er uiteindelijk ook mijn studie van betaald en het aan de huur besteed. Ik vind het daarom mooi dat ik nu mijn eigen geld verdien met iets wat ik fantastisch vind om te doen, en dat die erfenis me daar flink bij heeft geholpen.’

In welke financiële situatie ben je opgegroeid? ‘Voor de erfenis vrijkwam, groeide ik op in een heel andere situatie. Mijn moeder is altijd alleenstaande moeder geweest en zat deels in de bijstand. Je wil je kinderen het beste geven, dus ze zette me altijd op de eerste plek. Dat betekende soms dat ik al het nodige had, maar zij daardoor niet zo veel. Misschien werk ik daarom ook zo hard. Op een dag wil ik ook aan haar kunnen teruggeven wat ze altijd voor mij heeft gedaan.’


Lukt dat al een beetje? ‘Ik kan leven in New York en heb het financieel goed, maar niet waanzinnig goed. Ik spaar veel, maar dat moet ook; als er iets met me gebeurt, ben ik als ondernemer helemaal op mezelf aangewezen. Ik ben dus nog niet in de positie dat ik financieel iets voor een ander kan betekenen, en dat is soms lastig, want mijn moeder zit nog steeds enigszins in dezelfde situatie. Wat me ontroerde, was een verjaardagscadeau dat mijn beste vriendin me afgelopen december gaf; een retourticket New York voor mijn moeder. Ze belde me en zei: “Over tien dagen komt je moeder op bezoek.” Zo cool. Ik had haar al vier jaar niet gezien.’

Wat zijn belangrijke geldmomenten in je leven geweest? ‘Ik denk dat ik er twee heb. De eerste was toen ik vijftien was, mijn vader overleed en ik degene bleek die het huis moest verkopen. Natuurlijk krijg je begeleiding van een notaris en dat soort dingen, maar toch: ik was uiteindelijk degene die een handtekening onder het contract moest zetten. Ik weet nog dat ik zei: “Dit bod is te laag, kom maar met een ander bedrag.” Dat is als vijftienjarige best typisch. Het tweede moment was op mijn 28e, toen ik besloot het resterende geld van de erfenis volledig vast te zetten en er niet meer bij kon. Ik dacht: nu ga ik het helemaal zelf doen – ik heb genoeg gekregen van mijn ouders, ik heb mijn hele leven en carrière kunnen starten door de erfenis, nu is het aan mij. Ik voelde veel dankbaarheid op dat moment.’

Werkte je toen al als stylist en danslerares? ‘Nee, toen ik dat besloot was ik nog een fulltime nanny van drie kinderen van 4, 8 en 11. Ik deed toen al mijn huidige dansopleiding, dat deed ik ernaast. Ik verdiende 1500 dollar, en dat is in New York heel weinig. Er waren momenten dat ik echt honger had. Ik dacht: jezus, wat doe ik mezelf aan. Maar ik dacht ook: dit gaat ervoor zorgen dat ik nog harder mijn best doe de situatie te veranderen. Ik gaf mezelf twee weken om nieuw werk te vinden. De eerste baan, dansles geven aan kinderen, kreeg ik al direct de eerste dag, letterlijk twee uur nadat ik erop solliciteerde. De tweede “baan” kreeg ik precies twee weken later – door een private client die me aannam kon ik direct als zelfstandige stylist & wardrobe designer aan de slag.’

Van welke uitgave die mensen makkelijk doen, begrijp je weinig? ‘Starbucks. Ik trap er soms ook in, want ik vind het lekkere koffie, maar als ik het vergelijk met Nederland, denk ik: moeten we nou echt 5 dollar aan een kop koffie uitgeven? Afgelopen weekend rekende ik 9 dollar bij Starbucks af voor een smoothie, en ik dacht: wie ben ik?! Ik begrijp de uitgaven van de stad soms ook niet. New York heeft net in Hudson Yards een kunstig, statig gebouw laten bouwen, The Vessel. Het is prachtig, echt, maar ik denk wel: er zijn mensen op andere plekken in Amerika die geen schoon drinkwater hebben of geen kleren kunnen kopen. De stad heeft ook een behoorlijk aantal mensen dat bij de voedselbank eten moet halen. Waarom wordt het geld niet gebruikt om dat aan te pakken? Het verschil tussen rijk en arm is in deze stad soms onbegrijpelijk. Al vanaf kinderleeftijd zijn de kansen anders verdeeld; arme kinderen krijgen slechtere scholing dan rijkere kinderen. In Nederland kan een kind, ongeacht zijn achtergrond, in de belangrijke, vormende basisschooljaren in principe altijd kwalitatief onderwijs krijgen; hier is dat anders. Zo houd je de verschillen in stand.’

Wat is het grootste bedrag dat je ooit hebt uitgegeven? ‘Ik denk schoolgeld. Je betaalt jaarlijks tussen de 10.000 en 12.000; 6000 dollar van tevoren, de rest betaal je gedurende het jaar in termijnen. Mijn opleiding duurt drie jaar – 30 april ben ik klaar – dus ik ben er bijna. Dan heb ik ruim 30.000 euro aan schoolgeld uitgegeven.’

Wat is een van je beste aankopen geweest?‘Het is niet echt een aankoop, maar wel een uitgave: ik ben onlangs iets luxer gaan wonen. Hiervoor betaalde ik 900 dollar aan huur voor een loft in Brooklyn, met een kunstenaar als roommate die het liefst om vier uur ’s nachts schilderde. Nu betaal ik 1350 dollar voor een appartement in Harlem, nog steeds met een huisgenoot – zij heeft de voorkant van het huis, ik de achterkant – maar nu eentje die niet ’s nachts schildert. Heel fijn. En ik heb een eigen badkamer. De vrijheid om te kunnen plassen wanneer je wil; oh!’

Heb je een geldtip? ‘Mijn moeder heeft me geleerd dat je door creatief te zijn ook gelukkig kunt zijn met minder geld, dat vind ik een mooie les. Aan de andere kent heeft de erfenis me geleerd hoe het is om veel te hebben, en hoe je daar mee om moet gaan. Ik heb de best of both worlds meegekregen, vind ik.’

Wat betekent geld voor je? ‘Het betekent voor mij dat ik mee kan doen aan het New Yorkse leven en de hustle and grind van de stad. Het bekent vrijheid en mogelijkheden; dat ik kansen kan creëren, niet alleen voor mezelf, maar ook voor anderen.’

Interviews vinden altijd telefonisch plaats, en worden onder een pseudoniem opgeschreven. Wil je zelf meedoen? Mail c-misha.margarittha@hearst.nl.

Inkomen (netto)
Uit styling- en ontwerpwerk: tussen de 3020 - 3750 dollar.
Uit dansles: 840 dollar.
Totaal: 3860 – 4615 dollar.
Uitgaven
Huur: 1350 dollar.
Studiekosten: 522,42 dollar.
Zorgverzekering: via opleiding, Obama Care, gratis.
Boodschappen & eten: 400 dollar.
Telefoonrekening: 103,84 dollar.
Unlimited metrokaart: 121 dollar.
Spotify: 9,99 dollar.
Totaal: 2507,25 dollar
Sparen
Sparen: 1000 dollar.
Spaarrekening: 10.000 dollar.
Spaarrekening Nederland: 10.000 euro.