Hoe ziet jouw rekening eruit? Dat vragen we iedere week aan iemand anders, opdat we vaker praten over geld en hoe we daar mee omgaan. Interviews vinden altijd telefonisch plaats, en worden onder een pseudoniem opgeschreven. Wil je zelf meedoen? Mail c-misha.margarittha@hearst.nl.

Dit keer: Alize (31), fotograaf. Ze woont met haar verloofde in Haarlem.

De Rekening met Alize (31)

Hoe is het om jouw rekening te hebben? ‘Goed. Mijn jaarlijkse bruto omzet is inmiddels bijna een ton, maar daar blijft na belastingen ongeveer 45.000 euro van over. Bovendien maak ik veel kosten voor mijn werk. Als ik een laptop koop, moet het altijd de zwaarste zijn, een update van een programma kost zo 300 euro, en cameralenzen zijn al gauw een paar duizend euro. Jaarlijks ben ik aan die kosten zo’n 8000 euro kwijt, en in totaal heb ik er denk ik al 25.000 euro ingestoken.'

Welke tarieven hanteer je? ‘Voor een commerciële klus hanteer ik een prijs van 2700 euro. Dat is opgebouwd uit mijn dagprijs van 1500 euro, 350 euro voor mijn assistent, 150 euro voor de apparatuur die ik gebruik en de nabewerking van foto’s komt vaak neer op 750 euro. Voor een editorial klus is mijn all-in-prijs lager; 1750 euro. Voorlopig laat ik het bij deze prijzen, ze sluiten goed aan bij de markt. Als ik dit jaar nou heel grote, goede jobs heb, dan maak ik misschien wel weer een stap.’

Zijn er ook minder leuke kanten aan het freelancen? ‘Mijn cashflow is geen kabbelend beekje, maar komt in golven, zeg maar. Dat is soms best kut, dan vlieg je namelijk weleens uit de bocht. Ik denk dat het duidelijker is wat je hebt te besteden als je een steady salaris gestort krijg iedere maand. En mijn omgeving denkt vaak dat ik heel goed verdien, maar ik moet van het geld dat binnenkomt alles zelf doen, tot en met mijn pensioen. Als mijn been eraf valt of mijn vinger het niet meer doet, is het gewoon klaar. Dan heb ik geen vangnet. Soms mis ik de zekerheid die je met een salaris wel hebt. Niet vaak, misschien eens per kwartaal, en ik ben ongelofelijk blij met hoe het nu gaat – maar toch. Dan denk ik: het zou zo fijn zijn als ik me even veilig kon voelen, niet alleen voor nu, maar voor de rest van mijn leven. Want soms is vind ik het een enge gedachte dat dit het is. Dat ik het hiermee moet doen.’

Is er een moment dat je financieel volwassen bent geworden? ‘Ja, zo’n drie jaar geleden. Ik had een goede, vaste commerciële klant, dus er kwam veel geld binnen. Aan het einde van het jaar was er na het betalen van de belasting niets meer van over. Niks! Ik had alles uitgegeven, en ik kon totaal niet terughalen waaraan. Toen heb ik echt gewalgd van mezelf. Verschrikkelijk.’

Ging je daarna anders met je geld om? ‘Ik ben nog steeds gewoon een mens, maar ik sprak wel met mezelf af: geen koopjes meer bij Zara. Daar ben ik echt mee gestopt. Dan moet je toch langer nadenken over wat je koopt, want je gaat niet elke maand een nieuwe Isabel Marant-jurk kopen. En koffies to go, dat doe ik ook niet meer.’

Spaar je ook? ‘Niet met een maandelijks bedrag, omdat mijn cashflow dus zo hobbelig verloopt, maar extraatjes zet ik wel weg. Zo lukte het me om in twee jaar 15.000 euro te sparen.’

Heb je nog een studieschuld gehad? ‘Ja, die was ongeveer 24.000 euro. Toen ik anderhalf jaar geleden een huis kocht met mijn vriend, heb ik mijn spaargeld van 20.000 euro gebruikt om het bedrag dat nog openstond in één keer te betalen. Ik had verwacht dat er dan een soort confettivuurwerkpop-up in beeld zou komen – zo van, gefeliciteerd, you made it in life. Maar nee hoor, niks van dat gezelligs. Ik kreeg een nogal onfeestelijke brief over een maandelijkse betaling die ze niet direct stop konden zetten en dat ik dus niet moest schrikken als het nog een keer onterecht zou worden afgeschreven. Toch jammer.’

Een koophuis – hoe ging dat, als freelancer? ‘Je hebt denk ik twee type mensen: het ene speelt zo veel mogelijk op safe, en het andere gooit zichzelf er vol in en vertrouwt er dan op dat het wel goedkomt. Ik ben als die tweede opgevoed. Mijn vriend en ik zijn naar een financieel adviseur gegaan en die berekende dat we beiden 250.000 euro konden krijgen, dus we zijn voor een hypotheek van zo'n vijf ton gegaan. Officieel mocht het nog iets meer zijn, maar dat ging me dan weer te ver. We waren voorbereid op een crazy tijd, omdat iedereen zo veel moeite had met kopen, maar we waren heel specifiek over de buurt waar we wilden wonen, wat het al kaderde. We hadden ook geen haast. Bij het eerste huis dat we bezichtigde, dachten we: neuh. Maar toen zag ik op Instagram bij een makelaar een huis voorbij komen waarvan ik dacht: dit moeten we hebben. Ik ben letterlijk naar de makelaar gerend, stormde daar naar binnen en zei: dit huis moet nú van het internet af, want dit is ons huis, ik weet het zeker. Ze moesten keihard lachen en zeiden: “Je bent twee weken aan het zoeken, laten we rustig blijven.” Maar ik wist het zéker. Uiteindelijk zeiden ze: “We gaan de open dag niet afzeggen, want die is gewoon al geregeld, maar jullie mogen wel komen kijken.” Toen stonden er dertig andere stellen, inclusief rijke vaders met aktetasjes en alles, en dacht ik: shit, dit wordt lastig. We mochten allemaal maar één bod uitbrengen, zodat je niet tegen elkaar opbiedt, dus je moet het gewoon in een keer goed doen. Toen hebben we een bod gedaan zonder hypothecaire voorwaarden – op de bluf, eigenlijk. Dat vinden veel mensen heel riskant: wat als je de financiering met de bank daarna niet in orde krijgt en een grote boete moet betalen? Maar wat veel mensen niet weten, is dat je altijd – ook zonder hypothecaire voorwaarden – drie dagen bedenktijd hebt waarin je kunt annuleren. En die drie dagen gaan pas in op het moment dat de tweede partij ondertekent. Dus als de bank nee zegt, bedenk je je gewoon. Uiteindelijk kregen we precies op tijd de hypotheek rond en hebben we het huis gekregen.’

Ben je nog steeds blij met die beslissing? ‘Ja, absoluut. Kijk, ik vind het makkelijk om géén geld uit te geven en ik vind het makkelijk om heel veel geld uit te geven, maar ertussenin vind ik dus heel moeilijk. En ertussenin was in dit geval een startershuis in een ongezellige achterafbuurt dat op één salaris te betalen viel. Dat is misschien slimmer als freelancer, want het kan altijd je laatste job zijn – maar zo sta ik niet in het leven. Nu zitten we in een huis waar we ons hele leven in principe kunnen blijven wonen. Daar moeten mijn vriend en ik hard voor werken, maar dat past beter bij me dan in een B-keuze wonen en dat je dan meer achterover kunt leunen.’

Wat betekent geld voor je? ‘Ik vind het vooral gemak opleveren. Wat ik het liefste wil – en dit klinkt vast heel saai – is een balans vinden tussen het leven nu en het leven later. Dat ik zou weten: het komt later ook goed. Dat ik kan blijven doen wat ik nu doe. Tegelijkertijd ben ik er door mijn opvoeding ook van overtuigd dat geld niet het belangrijkste is in het leven. Ik heb geen moeder gehad en ben alleen door mijn vader opgevoed. Hij heeft toen een heel bewuste keuze gemaakt: als ik heel hard werk, kan ik ze alles geven wat ze willen. Veel werken, weinig thuis. Dat deed hij uit liefde en goede bedoelingen, maar ik had liever wat vaker met hem naar het strand gewild. Als ik moeder word, wil ik dat anders doen. Ik weet nu dat het niet gaat om nieuwe schoenen, maar om samen in de zandbak zitten en koekjes bakken.’

Inkomen (netto)
Aan facturen: 3750 euro
Totaal: 3750 euro
Uitgaven
Hypotheek: 1050 euro
Gas, water, licht: 150 euro
Zorgverzekering: 120 euro
Boodschappen: 600 euro
Telefoonrekening: 35 euro
Studiohoor: 350 euro
Autoverzekering: 50 euro
Streamingabonnementen: 15 euro
Totaal: 2370 euro

Sparen
Sparen: extra's (niets maandelijks)
Spaarrekening: 15.000 euro