Even waanden we ons terug in vervlogen tijden toen we Cole Sprouse publiekelijk (als in, voor de camera en dus voor het oog van talloze kijkers) en binnen (ewl) zagen roken alsof zijn leven er vanaf hing tijdens zijn opmerkelijke verschijning in de Call Her Daddy-podcast. Vreemd gezicht in deze tijd, maar blijkt dat ook acteurs hemel en aarde bewegen om op filmsets te mogen roken.

Is roken weer cool?

We gaan ons bijna afvragen of roken weer cool is, iets wat het jaren niet geweest is. Want er is geen persoon op de wereld die inmiddels niet weet dat roken ontzettend slecht is voor je gezondheid, vruchtbaarheid én je huid. Want al dat smeren met dure skincare is voor niks als je rookt. Wel begrijpelijk dus dat sigaretten hun coolheidsfactor min of meer zijn verloren. Ook omdat we nu zo lekker in ons gezondheids-era zitten: yoga, sapkuurtjes, detoxen, even sporten met de ClassPass – je kent het wel. Zelfs de staat van onze mental health pakken we tegenwoordig flink aan. En dan doen overheden er ook nog eens alles aan om roken steeds onaantrekkelijker te maken. Het wordt steeds duurder en tegelijkertijd mag het bijna nergens meer.

Roken voor de rol

En dus is iemand die ongegeneerd een peuk opsteekt een steeds zeldzamer aanzicht. En doe je dat wel dan krijg je ongetwijfeld kritische blikken, want ook de meerokers ondervinden hier schade van. Niet gek dus dat er op veel filmsets al tijden niet meer gerookt mag worden, want ten eerste is een filmset gewoon een werkplek en ten tweede willen filmmaatschappijen roken niet stimuleren door dit in films te laten zien.

Het gevolg: Emma Stone moest de rol van Cruella de Vil in Disney's Cruella vervullen zónder de karakteristieke sigarettenhouder van de goedgeklede schurk. Emma deelde toen met The New York Times: 'Dat mag niet in 2021. We mogen niet op beeld roken in een Disney-film. Het was moeilijk om die sigarettenhouder niet te hebben. Ik was so excited om die groene rookpluim bij me te hebben, maar het was niet mogelijk. Ik wil roken niet promoten, maar ik probeer ook niet het villen van puppy's te promoten.'

Hoewel je van Disney wellicht eerder verwacht dat ze een strenge regelgeving hebben werd ook Colin Farrell de kenmerkende sigarettenhouder ontzegd die hoort bij The Penguin, een rol die Farrell vertolkte in The Batman film uit 2022. 'Grote studio's nemen grote beslissingen over dingen als de aanwezigheid van sigaretten in films', zei Farrell in een interview met YouTube-kanaal Jake's Takes in februari. 'Ik heb echt gevochten voor een sigaar. Op een gegeven moment zei ik: "Ik hoef hem niet eens aan te steken!"' Helaas voor Farrell zeiden de grote bazen alsnog nee, en Farrells verontwaardiging was groot. 'Alsof een paar twaalfjarigen door mij opeens Cubaanse sigaren gaan roken.'

Ook Jacob Elordi wil een sigaret op de set

Nu blijkt ook Euphoria acteur Jacob Elordi te hebben gevochten voor sigaretten bij het portretteren van Noah in de serie The Kissing Booth, en deze strijd ging hij aan met entertainment-gigant Netflix. Maar ook Netflix hield vast aan hun strakke beleid. Elordi speelde een rol in het verhaal dat oorspronkelijk een boek was van Beth Reekles. En je raadt het al – in het boek rookt zijn personage. 'Ik weet nog dat ik zei: "Hij rookt in het boek. Ik moet roken. Hij moet sigaretten hebben. Hij is een bad boy"', deelde Elordi in een interview met GQ Magazine dat deze week uitkwam.

Uiteraard snappen we dat acteurs creatieve vrijheid van groot belang vinden, en dat is het ook. En dat belangrijke kenmerken van bekende figuren opeens wegmoeten ís ook stom. Ook heeft Colin Farrell gelijk: ongetwijfeld had hij in zijn eentje niet massa's brugklassers geïnspireerd om in hun pauze massaal naar de sigarenboer te trekken.

Maar, grote maar: al met al draagt de zichtbaarheid van roken in het openbaar, door filmsterren, in series en shoots wel bij aan de sterrenstatus van tabaksproducten. Dit denken we niet, dat weten we en wel omdat dit decennia geleden ook zo was. Alle cool kids (we noemen een Elvis Presley, Johnny Depp, Marilyn Monroe en Andy Warhol) werden met sigaretten gespot en de gewone mens wil dat dan ook. Zo werkt het nou eenmaal - of het nu aankomt op mode, haartrends, plastische chirurgie of roken.

De echte vraag is – waar ligt dan de verantwoordelijkheid? Draag je die zelf voor je eigen gezondheid of leggen we deze last bij filmbazen, overheden en beroemdheden? Want als we alles uit series en films schrappen dat niet gepromoot zou moeten worden valt er bijna niks meer te kijken, en zeker de liefhebbers van crime zijn dan de pineut. In de filmindustrie zijn de maatschappijen en acteurs er dus in elk geval nog niet uit.