De Japanse term ‘shinrin-yoku’ betekent ‘bosbaden’, ofwel je onderdompelen in de natuur. Japanners nemen die bezigheid enorm serieus, voor hen is er niets zweverigs aan. En terecht. Dr. Qing Li is gespecialiseerd in bosgeneeskunde en schreef het boek Shinrin-yoku: de kunst en wetenschap van het bosbaden (Lev.). Hij belicht vele wetenschappelijke onderzoeken waaruit blijkt dat tijd in de natuur doorbrengen goed is voor je gezondheid.
Je immuunsysteem krijgt een boost, hartslag en bloeddruk worden lager, de slaapkwaliteit neemt toe en je bent minder gestrest. Optimaal profiteren van een boswandeling doe je door je zintuigen open te stellen. Luister naar het geritsel van de bladeren, kijk met aandacht naar de bomen, voel de grond onder je voeten en snuif de geuren van het bos op.
Recent hebben de Denen ons de beginselen van hygge bijgebracht, iets met gezelligheid en knusse dekentjes en kaarsjes. Nu is de volgende Scandinavische hype aan de beurt: friluftsliv. Het is een Noors woord, dat ‘leven in de openlucht’ betekent. De Noren doen het stug het hele jaar door, omdat er volgens hen niet zoiets als slecht weer bestaat – alleen slechte kleren. Dat ze ook in ijzige kou vrolijk naar buiten stappen, komt doordat ze doordrongen zijn van het feit dat de buitenlucht je goed doet. Zowel in fysiek als spiritueel opzicht: je wordt er energieker, sterker en relaxter van. Dus wandelen de Noren in de lunchpauze door een park en hiken ze in het weekend door de bossen. En zitten ze in een sauna om daarna in een ijskoud meer te springen.
Net als hygge en friluftsliv een trend uit Scandinavië: ploggen. De term is een samenvoeging van ‘joggen’ en het Zweedse ‘plocka upp’, wat ‘oppakken’ betekent. Het komt erop neer dat je tijdens het hardlopen het afval dat je tegenkomt oppikt en in een meegenomen vuilniszak doet. Het is niet alleen een tiptop manier om de natuur op te ruimen, maar ook om buigingen, squats en stretches te integreren in een trimrondje. Een win-wingeval van jewelste.
Het is goed wandelen in de magnifieke natuurgebieden van Nederland. Stevige schoenen aan en gaan. Je kunt je tocht door bossen, duinen en veengebieden ook upgraden met het spotten van wildlife of een pad voor blote voeten.
Blotevoetenpaden
In Nederland liggen zo’n twintig blotevoetenpaden waarop je zonder schoenen en sokken door de natuur kunt wandelen. Niet alleen wordt er gezorgd dat je niet in glas en andere ellende trapt, er is ook aandacht voor een totaalbeleving voor je voeten. Rul zand, houtsnippers, modder – er komt van alles langs om je onderdanen te voorzien van kicken sensaties. Veel routes lopen door prachtige natuurgebieden. Dit zijn er twee:
1.Doezumermieden
Er liggen meerdere mooie paden door dit drassige veengebied in Groningen, waaronder twee blotevoetenroutes. Bijzonder zijn de groene glazenmakers, zeldzame libelles, die er ronddartelen. Ook apart: het trilveen, waarop je kunt springen als op een trampoline. Theetuin Blotevoetenhof is een goed startpunt voor de wandelroutes.
2. Engbergen
Anderhalve kilometer lang is het blotevoetenpad in recreatie- en natuurgebied Engbergen in Gelderland. Een weldadige rollercoaster voor je voeten met onder meer grind, zand, modder, gras en donzig mos. Aan het eind kun je je voeten wassen.
Groot wild
Safari schmafari. Voor wildspotten hoef je niet naar Afrika, dat kan gewoon hier. Bijvoorbeeld op de Hondsrug in Drenthe. Staatsbosbeheer organiseert daar tochten waarop je reeën en ander wild kunt zien. Onder begeleiding van een heuse boswachter, zodat je weet waarop je moet letten en volop kennis over het gebied opdoet. De excursies vinden plaats in de avond, in juli en augustus. Je stapt in een geruisloos elektrisch wagentje en rijdt naar een plek in het bos waar je een robuuste maaltijd krijgt. Vervolgens trek je verder de natuur in om de reeën te ontdekken. Extra gaaf: na afloop is er een kampvuur.
Stiltegebieden
In het volgebouwde Nederland hoor je ook in de natuur vaak nog geraas van snelwegen en vliegtuigen. Voor wie echt alleen naar bladergeruis en vogelzang wil luisteren, zijn er stiltegebieden, te vinden op stiltegebieden.eu. Dit zijn twee fraaie plekken:
1.Strabrechtse heide
Een uitgestrekt heidegebied in Brabant met stuifduinen, kronkelpaadjes en vennen waar libellen dartelen en zeldzame planten groeien. Een indrukwekkende kudde van zo’n 350 Kempense heideschapen zorgt voor het onderhoud van het landschap.
2. Horsterwold
In dit enorme loofbos in Flevoland lopen damherten, wilde paarden en vossen rond. Je kunt er wandelen maar ook fietsen, kanoën en paardrijden. In juni en juli organiseert Staatsbosbeheer speciale stiltewandelingen.
Aan de wandel
Of je nu een paar uur wil struinen of dagenlang door het land wil hiken, het kan allemaal. Nederland heeft een uitgebreid netwerk van wandelpaden. Niet alleen door de natuur: er zijn ook routes die deels door een stad lopen of boerenerven doorkruisen.
Law’s
Voor de echte hikers zijn er langeafstandswandelpaden (law’s) van minimaal 150 kilometer. Nederland telt er twintig, waarvan het Trekvogelpad het mooist schijnt te zijn. Het is ruim vierhonderd kilometer lang en loopt van Bergen aan Zee naar Usselo bij de Duitse grens. De route gaat door natuurgebieden waar veel vogels huizen. Verrekijker mee!
Trage tochten
De 370 wandelroutes met deze naam zijn tussen de vijf en 22 kilometer lang en gaan voor minstens zeventig procent over onverharde paden. Stevige schoenen aan dus, maar dat is het waard: de rustige paadjes lopen door wondermooie gebieden.
Voor info over alle verschillende wandelpaden: wandel.nl
Stadsoases
Je hoeft als stadsfan niet een eind het land in om aan je groene trekken te komen. Parken, terrassen, boerderijen en stadsstranden kunnen je voorzien van een shotje natuur.
Pause
Ook midden in de stad is er groen en rust te vinden. Ja, zelfs in het overvolle centrum van Amsterdam. Daar staat het piekfijne hotel Pulitzer, een stijlvol doolhof van 25 samengevoegde grachtenpanden. Wie helemaal door de lobby loopt, treft aan de achterkant een onverwacht grote tuin. Met het café Pause, dat beschikt over een serre met fraaie fluwelen stoeltjes plus een terras met zalig royale fauteuils. Je kunt er tot laat in de middag riant ontbijten, kiezen voor koffie en macarons of opteren voor een cocktail.
Weelde
In Rotterdam-West zit sinds dit voorjaar stadsboerderij Weelde op een ruig terrein van twee hectare met een weelderige tuin, een flinke kas, een bar en een restaurant. Er kan meer dan alleen goed hangen, want Weelde is ‘een utopische vrijplaats voor en door creatievelingen’. Verwacht dus kunst, performances, muziek, theater en ongetwijfeld ongewone feesten. Geopend van woensdag t/m zondag, weelderotterdam.nl
Park Sonsbeek
Arnhem laat bijna alle Nederlandse steden een flink end achter zich als het op groene ruimtes aankomt. 23 parken telt de stad, die de bijnamen Parkstad en Groene stad aan de Rijn heeft. Park Sonsbeek is het fraaist, met een eeuwenoud beukenbos, vijvers, watervallen en dankzij de hoogteverschillen sublieme uitzichten. Samen met de aansluitende parken Zypendaal en Gulden Bodem vormt het een enorm gebied waar je je totaal buiten de stad waant. En dat op maar vijf minuten lopen van het centrum. Tip: café De Molenschuur bij de entree, met broodjes van meel afkomstig van de naastgelegen watermolen. Wie het ruiger wil is overigens vanuit Arnhem zo op de Veluwe.
Rebel Rebel
In de lente opende het containerhostel Rebel Rebel in Groningen een stadsstrand. Niet alleen voor de hostelgasten, maar voor iedereen. Met hangmatten, strandstoelen, uitzicht op het Hoendiep en af en toe een fijn kampvuur. Strand en hostel liggen op het voormalige Suikerunieterrein, een rauw en industrieel gebied waar ook een poppodium (EM2) en restaurant (De Wolkenfabriek) gevestigd zijn.
Kenniskicks
De natuur wordt nog leuker als je er wat vanaf weet. Welke vogel hoor je kwinkeleren? Wat voor krab scharrelt daar voorbij? Kun je die groene stengel eten ja of nee? Verdiep je in de flora en fauna en je weet ’t.
Vogelspotten
Het klinkt nogal nerdy, vogelspotten. Maar je krijgt een onverwachte kick van het identificeren van bontbekplevieren en zomertortels. Ja, die zitten hier gewoon, Nederland heeft veel meer dan mussen en duiven. Ruim driehonderd verschillende soorten zelfs. Wie ze wil spotten, heeft een goede verrekijker en een vogelgids nodig. Bij de online winkel van de Vogelbescherming vind je het allemaal en steun je daarbij met je aankopen de vogels. De shop heeft ook cd’s voor wie wil weten welke vogel er in een bosje zit te tjilpen, maar met zoekterm ‘vogelgeluiden’ invoeren in Youtube kom je ook al een heel eind.
Strandboek
De aanstekelijk enthousiaste Vlaamse Sarah Devos maakte eerder de rijk geïllustreerde natuurwijzer Het bosboek. Met een plaatjesposter om mee het bos in te nemen en een lijst met stiltegebieden in België en Nederland. Eigenlijk bedoeld voor jongere lezers, maar natuurlijk tof voor iedereen die graag een vossenspoor ontdekt of een maretak wil herkennen. Nu is er ook Het strandboek (Manteau), over de Noordzeekust. Devos deed kennis op bij mariene biologen, strandjutters en andersoortige zee-experts, en zette haar boek vol wetenswaardigheden en knappe tekeningen. Waarom heeft de kluut een gebogen snavel? Welke kwallen prikken en welke niet? Devos vertelt ’t.
Op zondagzeedag.be vind je strandtips van Devos
Wildplukken
Onverschrokken culinario’s kunnen in de natuur op zoek naar eetbare planten, paddestoelen en vruchten. Dat dient wel met beleid te gebeuren, want voor je het weet hebben de dieren weinig meer te eten of verstoor je de plantengroei. Ook niet onbelangrijk: sommige planten en paddestoelen zijn giftig of bespoten met landbouwgif. Wees voorzichtig met de natuur en check online de wildplukwijzer van de Vereniging voor veldbiologie. En weet wat je eet door bijvoorbeeld het boek Wildplukken (Terra) van Leoniek Bontje en Yvet Noordermeer te raadplegen. Eveneens met fijne recepten – niet alleen voor de klassieke brandnetelsoep, maar bijvoorbeeld ook voor magnolialimonade.
Aan het water
Outdoordingen doen in Nederland betekent dat je vroeg of laat een ven, meer of de zee tegenkomt. Zwemmen en varen maar. Of gewoon lekker naast het water gaan liggen, dat kan ook.
Kanotochten
Met een kano kun je natte natuurgebieden optimaal ontdekken. De kans dat je vogels en ander wild spot is vrij groot, want zo’n bootje is prettig stil. Natuurmonumenten heeft een aantal fijne routes.
1.Nieuwkoopse Plassen
Dit moerasgebied in Zuid-Holland omvat plassen, rietlanden, bossen en sloten. Flora en fauna floreert er, waaronder zelfs otters. Kies een van de vier kanoroutes en start bij jachthaven Plaszicht, waar je ook picknicks kunt aanschaffen.
2.Loosdrechtse Plassen
Gelukkig kent watersportwalhalla de Loosdrechtse Plassen ook rustige delen, zoals de plas Vuntus, rijk aan bijzondere waterplanten en -vogels. Ga het water in bij een van de kanoverhuurders aan de Oud-Loosdrechtsedijk of leg je eigen kano in het water bij de opstapplaats aan de Horndijk. Wintertip: bij voldoende ijs wordt er een prachtige schaatsroute door het gebied uitgezet.
Mooiste stranden
Schoorl
Je moet even wat moeite doen om er te komen, maar dat is meteen het voordeel van het strand van Schoorl: het ligt niet naast de bebouwde kom. Vanuit het centrum van Schoorl loop of fiets je de duinen in en pas na vijf kilometer sta je op een rustig, breed en machtig mooi strand.
Nieuw-Haamstede
Het natuurstand van Nieuw-Haamstede in Zeeland is bijna wit. Er zijn geen strandpaviljoens, wel ruige duinen, een ondiepe zee en voor de kust een zandplaat waar zeehonden loungen.
Hollum
Bij Hollum ligt het meest uitgestrekte strand van Ameland, met fraai licht zand. Het is er kalm, radio’s en lawaaierige watersporten zijn er niet toegestaan. Geen bikiniweer, geen nood. Er valt genoeg te zien in de duinen en het naastgelegen bos.
Suppen
Suppen (stand up paddle boarding) is sinds een paar jaar op veel plekken in Nederland mogelijk. Voor stadse suppers zijn er tours door de wateren van onder meer Amsterdam, Utrecht, Amersfoort en Eindhoven. Wie liever in de natuur supt, kan hier terecht:
De Alde Feanen
Terwijl je suppend door het Friese natuurgebied De Alde Feanen (De Oude Venen) een fikse work-out doet, loop je kans wilde orchideeën te zien. Een board huren kan onder meer bij Bootverhuur Eernewoude.
De Biesbosch
In dit waterrijke Nationaal Park valt er volop te varen, kanoën en suppen. Xplore Sup organiseert naast dagtochten van een paar uur ook een tocht na zonsondergang en een tweedaagse tocht met overnachting in het gebied.
De Betuwe
De Supsupclub in Heukelum (eigenaar is presentator Sol Wortelboer) verhuurt supboards waarmee je tochten kunt maken over de rivier de Linge. Doe dit bij zonsopgang of zonsondergang en je beleeft de natuur op haar mooist.
Meer staycation-tips vind je in ELLE's grote zomernummer. Bestel hem in de digitale kiosk en je krijgt 'm - zonder verzendkosten! - thuisgestuurd.
Shop ELLE's favoriete staycation-items:
Nortvi-koffer, in de kleur 'Sand White'
Tof: Nortvi is een nieuw Nederlands koffermerk dat niet alleen knap, maar ook nog eens duurzaam is. € 229
