ELLE's juninummer is uit en staat in het teken van mental wellness. Zeker na zoveel dagen in zelfisolatie, is zorgen voor je hoofd belangrijker dan ooit. ELLE's editor in chief Edine Russel deelde onder die noemer een heel persoonlijk verhaal over hoe zij via meditatie leerde omgaan met een traumatische ervaring. In navolging daarvan laten we meer vrouwen aan het woord over het effect van traumatische ervaringen op het dagelijks leven, en vooral: wat te doen om desondanks het hoofd koel te houden. Vandaag: Milly.
‘Als je iets traumatisch meemaakt in je jeugd, heeft dit op de rest van je leven invloed. Je leert wel met je trauma’s omgaan, maar ze blijven altijd sluimerend op de achtergrond aanwezig. En als je ze geen aandacht geeft, je niet luistert naar je klachten, dan neemt het lichaam de regie. Althans, dat gebeurde bij mij. Zodoende ben ik nu weer in behandeling voor paniekaanvallen en pleinvrees, een overblijfsel uit mijn jeugd.
Zestien jaar was ik toen mijn ouders gingen scheiden. Je hebt verschillende manier van uit elkaar gaan, mijn ouders kozen voor de meest agressieve, manipulatieve en langdradige vorm. Een jaar lang zat ik samen met mijn twee jongere broertjes middenin die gewelddadige ruzies van mijn ouders, waar zelfs derden bijgehaald moesten worden om het te sussen. Met z’n drieën werden we meegenomen in de emotie van mijn ouders, ze deelden verhalen met ons die niet voor kinderoren bestemd zijn.
De ruzies werden zo heftig dat ik depressief werd. Als ik ‘s ochtends wakker werd, betreurde ik dat. Ik wilde niet meer wakker worden. Het gekke is dat ik desondanks een enorme drive ontwikkelde om creatief werk te maken, hierin kon ik vluchten.
Op mijn negentiende werd ik aangenomen op de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag. De studie was intens, iedere week was er wel weer iemand in tranen. Ik voelde een afstand tot de docenten, maar kon niet goed peilen waar dit precies aan lag. Totdat ik door een docent werd beschuldigd dat ik niet mijn eigen werk maakte. Dat iemand anders dit voor mij deed. Het ging zo’n eigen leven leiden dat ik van de academie werd gestuurd. Niet veel later bleek dat het oordeel van de docent een racistische grondslag had. Ik was een van de weinige zwarte vrouwen op de afdeling. Dit raakte me enorm. Ik had nooit eerder met racisme te maken gehad. Ik kreeg last van paniekaanvallen en ontwikkelde pleinvrees, ik kon niets meer. Uiteindelijk zocht ik psychische hulp, iets wat in die tijd niet heel “normaal” was om te doen. Een jaar lang ben ik in therapie geweest voor een posttraumatische stressstoornis. Het hielp dat de behandelaar aangaf dat het ook "niet niks" was wat ik had meegemaakt. Mijn behandelaar was echt een engel, de cognitieve therapie hielp. Dit is inmiddels vijftien jaar geleden.
Tot vier jaar geleden ging alles best goed. Ik had wel eens een terugval, maar nooit meer zo extreem als vroeger. Ik had inmiddels een nieuw kunstacademiediploma op zak en deed een traineeship bij een buitenlands modeblad. Maar trauma’s zoeken altijd opnieuw een manier om tot uiting te komen, zo heb ik ervaren.
De relatie met mijn jeugdliefde ging uit en dit, in combinatie met mijn manier van werken, waarbij ik niet op de rem trapte als mijn lichaam signalen gaf dit wel te doen, resulteerde in het uitvallen van het gevoel in mijn rechterarm. Toch bleef ik doorgaan. Omdat mijn carrière in de kunstwereld niet van start kwam, besloot ik vorig jaar een masteropleiding te gaan doen aan een kunstacademie in Londen. Fulltime was ik bezig met het aanvragen van beurzen, werken voor mijn spaargeld en het uitvogelen hoe naar het buitenland te verhuizen. Ik had geen hulp en raakte oververmoeid. Ook toen bleef ik weer doorgaan. Ik kon niet stoppen, dit was mijn droom. De vermoeidheid zou wel overgaan als ik eenmaal in Londen was en de financiën geregeld waren, was mijn idee.
Maar zo werkt het natuurlijk niet. Ik kreeg onverklaarbare last van mijn buik, vaak in het openbaar. De artsen in Londen konden niets vinden, mijn huisarts in Nederland vermoedde een maagzweer als gevolg van stress.
Terwijl ik in Londen was, verkocht mijn moeder het ouderlijk huis waar mijn spullen nog stonden, ze zadelde mij op met de verhuizing waarvoor ik naar Nederland moest komen. Ik had drie weken vrij. In die drie weken verhuisde ik mijn spullen, schreef ik mijn thesis en was ik bezig met een nieuwe aanvraag voor beurzen voor het komende jaar. Tegelijkertijd werd mijn beste vriendin suïcidaal en nam mij in vertrouwen. Ze leunde enorm op mij.
Het werd zomervakantie en ik nam een pauze van school. Het werd rustiger, ik sterkte aan. Maar na drie dagen terug te zijn in Londen, ging het mis. Ik hoorde mijn huisgenootje oorverdovend schreeuwen. Ze bleek haar beiden armen met een mes te hebben opengehaald. Ze zat compleet onder het bloed.
Na het incident ging ik door met mijn tentoonstellingen organiseren. Totdat de buik zich weer meldde, de paniek weer toenam, mijn pleinvrees weer om het hoekje keek. Ik kon en durfde niet meer in slaap te komen.
Dat is vijf maanden geleden en nu ben ik weer in Amsterdam, per toeval. Mijn vriend vierde zijn verjaardag, daarvoor kwam ik terug naar Nederland, en toen brak corona uit. Ik kon niet meer terug naar Londen en moest binnen blijven.
Elk nadeel heeft zijn voordeel, zou Johan Cruijff zeggen, en zo is het misschien ook. Ik kan dit jaar waarschijnlijk niet afstuderen, mijn werk ligt stil in mijn studio, ik heb mijn kamer in Londen van de hand moeten doen, en heb geen inkomsten. Maar ik heb wél de rust gekregen om naar mijn klachten te kijken en ben weer in contact met mijn oude behandelaar. Ik heb de opdracht om per dag mijn werkzaamheden en gedachten te noteren in een soort dagboekje en alles wat ik doe en denk een cijfer te geven. Waar raak ik van in de stress, wat geeft mij een goed of juist slecht gevoel? Ik ben erachter gekomen dat mijn omgeving soms iets te giftig kan zijn, dat het mijn trauma's triggert. Ik moet mijn eigen gevoel heel sterk in de gaten houden. Het zit in mijn karakter om altijd maar door te gaan, maar nu moet ik écht naar mijn lichaam luisteren en een stap terug nemen.'
De naam Milly is omwille van privacy gefingeerd.
Kamp jij met soortgelijke (of andere) problemen? Zoek hulp. Neem contact op met je huisarts. Of voor spoedhulp bij psychische klachten met 113 zelfmoordpreventie.
