Ik ging vorig jaar met vrienden op fietsvakantie in Nederland - dit is hoe ik erop terugkijk

Vorige zomer leek het mij en mijn vrienden een goed idee om op een fiets door eigen land te trekken. Over die fietsvakantie in Nederland heb ik bijna een jaar later nog zo veel gedachtes dat ik niet weet waar te beginnen. Om dat enigszins gecoördineerd toch te doen, ga ik hier op twee manieren over vertellen: emotioneel en praktisch. Ik begin met praktisch.

Een fietsvakantie in Nederland: hoe is dat? (Praktisch)

Het buitenland zit door de coronacrisis grotendeels op slot, dus is een fietsvakantie in Nederland plots niet zo'n gek idee meer (dat was het sowieso al nooit, maar daarover later meer). Maar voor wie eigenlijk voornemens was naar Kaapstad of San Francisco te reizen, is wieleren door de polder even schakelen. Praktische tips, en een paklijst voor je fietsvakantie.

Het vertrek vanaf TwoTone in Amsterdam.

Neem dit mee

• Een stuurhouder voor je telefoon Denk maar zo: alles wat je doet denken aan de cliché pensionado look, heeft een belangrijke praktische reden. Koop een goede houder, want je wil niet tijdens het fietsen bij elke kruising je zakkende telefoon omhoog hoeven houden.
• Een goede externe oplader Ook hier kun je beter niet op besparen. De route aangeven kost je telefoon meer dan je denkt. Elk ritje hadden we de externe opladers nodig.
• Een grote waterfles Je krijgt een schitterende band met je waterfles tijdens het fietsen. Want je drinkt véél. Wij - leken - hadden 'm op onze bagagedrager gebonden, waardoor je voor elke drinkpauze moet stoppen; een houder voor je waterfles is dus al helemaal schitterend. Met een goede, grote waterfles voorkom je ook dat je in de supermarkt telkens onnodig plastic flessen moet kopen.
• Een badpak of bikini Ervanuitgaande dat je je fietsvakantie in de zomer boekt: vergeet. niet. je. badpak. of. bikini! Je wil elk moment in het water kunnen springen.
• Een e-reader Boeken of tijdschriften zijn te zwaar om mee te nemen; koop daarom een e-reader, als je die nog niet hebt. Ik kocht deze Kobo Clara HD en ben er heel tevreden over; zo kun je het licht op nachtstand zetten, of handmatig zachter en 'geler' maken. Thuis gebruik ik hem voor lezen-voor-het-slapen; met een e-reader kun je alle lichten uitdoen, waardoor ik nog sneller slaperig word tijdens het lezen.
• Goede fietstassen (maar niet te dure) Als je gaat googlen naar fietsvakantietassen, kom je al gauw peperdure tassen tegen. Dat is niet nodig als je in Nederland blijft en een (mid)week gaat. Vriendin S. had gewone fietstassen, en dat ging prima; ik had deze fietstassen van Hema, die je makkelijk van je fiets kunt halen.
• Een doekje of pet Je hoofd is tijdens het fietsen continu in de zon, dus om niet te verbranden kun je het beste een petje of doekje omdoen. Net zoals met je waterfles, krijg je een innige band met je hoofddeksel. Als je je afvraagt hoe je tijdens een fietsvakantie in godesnaam je look een beetje knap houdt, richt dan al je aandacht op dit specifieke niche deel van je outfit, want dit gaat het grootste verschil maken. Ik deed dat niet, had een veel te grote rode pet mee, en zag er op elke foto uit als een redneck vader van een Amerikaans toeristengezin. (Totdat ik een doekje kocht op de markt in Middelburg).

De pet in kwestie

Neem dit niet mee

Meer dan twee paar schoenen (je hebt alleen sneakers nodig, en daarnaast óf open sandalen, of knappe schoenen voor in restaurants - wat beter bij je past), meer dan één warme trui of broek, regenkleding (je gaat niet fietsen in de regen, en als je echt van A naar B moet, kun je in de trein) of een laptop; te zwaar, maar vooral, te kostbaar. (En je gaat hem echt niet gebruiken.)

Ga met maximaal drie vrienden

De grote USP van een fietsvakantie, is dat je overal kunt gaan en staan waar je wil. Een groep die groter is dan vier mensen, vermorzelt die USP direct. Je raakt elkaar kwijt, je moet op elkaar wachten, je kunt niet meer op ieder terras altijd terecht. Gedoe.

Lunchen op ons eilandje in Vinkeveen.

Wijs één iemand per dag aan als routeaanwijzer

Dat geeft de richtingaanwijzer een prettig gevoel van controle, en de rest de heerlijke luxe dat ze niet op hoeven te letten en gewoon kunnen volgen. Ga je het half-half doen, dan verlies je direct deze twee geweldige voordelen.

Je kunt je route via Google Maps bepalen (gaat prima), maar leuker is het om het via een speciale routeplanner te doen, zoals Komoot. Hier leggen onze collega's van Esquire uitgebreider uit wat Komoot kan, maar in het kort geeft de app veel informatie die tijdens het fietsen van belang kan zijn: het aantal hellingen, drinkwaterpunten, e-bikeoplaadpunten, geldautomaten.

Zoek een paar goede podcasts

Je zult tijdens het fietsen niet de hele tijd praten. Soms is het heerlijk om muziek te luisteren, maar net zo lekker is het om naar podcasts te luisteren. Als je nog geen favoriete hebt, zet er dan een paar van tevoren klaar waar je nieuwsgierig naar bent. Hier vind je goede podcasttips, en hier tips voor Nederlandstalige podcasts.

Kies een goede elektrische fiets

Héél belangrijk punt. (!!). Met je hoofddeksel en waterfles heb je al een bijzondere band, maar allerinnigste relatie heb je met je fiets. Kies, als het je eerste fietsvakantie is, voor een elektrische fiets. Theoretisch kun je de vakantie ook op een racefiets doen, alleen kan ik me voorstellen dat we dat niet een hele dag volgehouden hadden. Met de elektrische fiets beweeg je wel (wat aan het eind van de dag als behoorlijke work-out telt), maar word je nauwelijks moe. Het opladen van onze fietsen ging bovendien simpel: via het stopcontact. Dat betekent dat je praktisch overal kunt laden - de meeste terrassen vinden het prima als je op een achterafhoekje oplaadt terwijl je er wat drinkt.

Een elektrische fiets is best een investering. Wil je geen fiets kopen, maar huren, dan kun je inmiddels vaak bij een grote fietsenwinkel in je buurt terecht. Wij kregen hulp van TwoTone, dat ons twee soorten elektrische fiets ter beschikking stelde*: twee Cannondale Tesoro Neo X's en een Ampler Stellar. Het korte oordeel: beide fietsen zijn top. Ze gingen snel, hadden een goede batterij (we konden met een volle zo'n 100 km vooruit), en fietsten 'lekker'.

Toch waren de fietsen ook iets anders. De Tesoro Neo X ziet er indrukwekkend uit, met een breed stuur, en mountainbike-achtige dikke banden; de Volkskrant noemde hem 'de Landcruiser onder de e-bikes'. De Ampler ziet er juist meer uit als een gewone stadsfiets, en werd meegegeven omdat de Cannondale Tesoro Neo X's te hoog waren voor vriendin S. Dat bleek helemaal niet 'erg': de Ampler ging net iets sneller dan de Cannondale, zo bleek, terwijl de batterij even goed was. Dat gezegd hebbende, was onze Cannondale, met zijn dikke banden, juist fijn als we asfalt verlieten en op kiezelweggetjes fietsten. Afhankelijk van wat je wil, kun je daarop kiezen. Ga je veel off the road, dan is de Cannondale goed; ga je, net als ons, vooral via fietspaden en wegen, dan is de Ampler het fijnst.

Waar op te letten bij het kiezen van een e-bike:

• Zorg dat de fiets een bagagedrager heeft Zodat je er fietstassen op kwijt kunt. Je kunt ook met een rugtas op fietsvakantie, maar dat leek mij eerlijk gezegd ongelofelijk k*t, voornamelijk omdat je de wind in je rug wil voelen (en geen zweet).
• Ga voor een actieradius van minstens 100 km Dat was bij de Cannondale en de Ampler het geval. Dat was voor ons perfect - en wij zijn op één dag van diep Zeeland naar Vinkeveen gegaan.
• Let op je framemaat Heel belangrijk, want je fietshouding moet comfortabel zijn. Hier heb je een handig trucje voor: vermenigvuldig je binnenbeenlengte met 0,68.

*Daarbij werd er geen sponsorbedrag betaald en hielden we volledige redactionele vrijheid in dit artikel.

Een fietsvakantie in Nederland: hoe is dat? (Emotioneel)

Waarom gingen we, in een pandemievrije wereld, eigenlijk op fietsvakantie in Nederland als de wereld aan onze voeten lag? Hier probeerde ik het al uit te leggen. We wonen alle drie in de stad en waren benieuwd naar andere delen van Nederland waar we nooit (meer) kwamen, en vooruit, het was een relatief goedkope vakantie. Maar vooral waren we benieuwd: kun je net zo veel ontspanning en avontuur vinden op 150 km afstand van je huis als op 5000 km afstand? Kortom: is ver op vakantie gaan altijd nodig? Het korte antwoord: nee. Het langere antwoord, in punten:

Je voelt geen druk

Op een verre vakantie ervaar je een schaarse situatie; je komt niet zomaar opnieuw weer op die plek, duizenden kilometers van huis, en ook het weertype maak je thuis nooit in dezelfde variant mee. Je voelt daarom sneller dat je 'een kans' mist; een duik in de helderblauwe zee, een tentoonstelling in een bepaald museum, een bezoek aan een bepaald natuurgebied. Ik voelde op deze fietsvakantie in Nederland verfrissend weinig druk om me te conformeren aan een bepaald idee over de vakantie; juist omdat elke situatie in principe relatief makkelijk opnieuw op te zoeken was, als ik dat nog eens zou willen.

Elke dag is geschikt voor alles

Mede daardoor deden we veel meer waar we gewoon zin in hadden. Elke dag leek geschikt voor alles: een fietsdag, een leesdag, een zwemdag, een winkeldag, een natuurdag, een in-de-zon-met-een-boek-dag.

Kanoën in de Biesbosch.

Een fietsvakantie wordt mooi oud

Als je een vakantie in het buitenland boekt, hou je het meestal bij één fijne slaapplek. Een fietsvakantie in Nederland biedt een groot voordeel: je kunt elke nacht ergens anders slapen, want je bent licht bepakt en kunt overal naartoe fietsen. Wij sliepen in een week tijd in een herenhuis in Den Haag, in een klein boetiekhotel in Middelburg, op een eilandje op de Vinkeveense plassen en in een tiny house in de Biesbosch. De plekken die je befietst, gaan ook bij je vakantie horen, waardoor je vakantie de hele tijd een ander decor heeft. Hoe langer geleden, hoe verbaasder we daarom raakten over het aantal verschillende momenten dat we hadden beleefd - alsof we zes vakanties hadden genomen. Die ene Zeeuwse pont die al jaren niet meer ging, waardoor we uren moesten omfietsen; de jachthaven waar we middenin de zon onze fietsen oplaadden en een duik namen; de nachtwandeling door stil Middelburg; de gele korenvelden waar we met een strakblauwe lucht doorheen fietsten; de kano waarin we zout haalden bij de buren voor de eitjes bij het ontbijt op de Vinkeveense Plassen; het terras van de McDrive langs de weg waar we kaassoufflé's aten en yoga-den; het middeleeuws lijkende dorpje waar we in Zeeland vol verbazing doorheen fietsten; de picknicktafel in de Biesbosch waaraan we de Beau Monde lazen omdat we toch geen bevers konden vinden. Geen vakantie heeft, gek genoeg, voor mij zo'n variatie aan herinneringen als deze, die het dichtst bij huis plaatsvond.

Je leert niets nieuws over je eigen cultuur

Een open deur, maar wel een groot verschil met een vakantie op een ander continent: een cultuurclash kun je, op een zwaar Zeeuws of Grúúúhnings accent na, wel vergeten. (Als dat al een cultuurclash voor je is.) We zagen wel hoe prachtig Nederland is, hoe veel mooie plekken - in de natuur, maar ook in dorpjes en steden - er zijn, en hoe snel die elkaar kunnen afwisselen, maar dat is niet te vergelijken met verre plekken die fundamenteel andere regeringen, economieën, maatschappijen en religies kennen. Terwijl dat juist de plekken zijn die je nog beter laten begrijpen in wat voor land en wereld je zelf eigenlijk leeft.

De conclusie

De verre vakantie kan, om die laatste reden, niet volledig de binnenlandse vakantie vervangen; daarom wens ik voor mezelf en voor iedereen vurig dat we de verre vakantie altijd kunnen blijven maken. Maar de twee ingrediënten die we vaak het belangrijkst aan vakantie vinden - ontspanning en avontuur - bestaan niet bij de gratie van een lange vlucht, een ver oord. Ik vond die twee dingen, een week lang, ook in Nederland. Ik kan me voor het eerst goed voorstellen dat ik ieder jaar in Nederland op vakantie ga; en eens in de vijf jaar naar een echt verre plek - en vooruit, soms in de trein naar Parijs.

Tot slot, de conclusie van de twee vriendinnen met wie ik fietste:

S: 'Het leukste aan de fietsvakantie vond ik dat je 's ochtends opstaat, eet, en weet: ik ben aan het einde van de dag op een totaal andere bestemming en ik weet NIET hoe de heenweg eruit gaat zien. En je bent heel actief bezig, een soort voortdurend schoolreisjegevoel. Je valt elke avond voldaan moe in slaap.'

C: 'Je denkt soms dat je met de auto meer kunt zien, maar met de auto kom je vooral op verdere plekken; met de fiets zie je écht je hele reis, en in slow motion.'