De meeste mensen zullen bij het lezen van de woorden 'spoiler alert' hun laptop resoluut dichtklappen uit angst dat ze er vroegtijdig achterkomen hoe Pretty Little Liars afloopt. Onterecht, want wat blijkt? Spoilers zijn helemaal niet zo slecht voor je kijkplezier. Althans, volgens psychologieprofessor Nicholas Christenfeld.
Spoilers verrijken je kijkervaring?
Uit een onderzoek van Christenfeld blijkt dat spoilers het verhaal lang niet altijd verpesten. Sterker nog: ze kunnen je algehele kijkervaring juist verrijken. Dat zit zo: wanneer we niet weten wat er straks gaat gebeuren kunnen we zo gespannen raken dat we daardoor minder plezier beleven aan een serie of film.
'Het punt is dat we series en films helemaal niet kijken om het einde,' zegt Christenfeld in een artikel. 'Wat ik de sceptici op dit vlak altijd tegenwerp is dat mensen heel makkelijk voor een tweede keer plezier aan een serie of film kunnen beleven, en niet zelden de tweede keer nog meer plezier beleven.'
Om zijn bewering te bewijzen hebben Christenfelds onderzoekers mensen allerlei korte verhalen laten lezen en beoordelen. De ene groep las het verhaal en beoordeelde het aan naderhand. De andere groep deed hetzelfde maar hadden vooraf 'per ongeluk' het plot gelezen in een introductieparagraaf.
Het experiment werd in drie verschillende genres uitgevoerd: mysteries, ironische-twistverhaaltjes en provocatieve literatuur. 'Bij alledrie de genres werkten de spoilers uiteindelijk als verrijkers,' zegt Christenfeld.
'Als mensen naar Romeo and Juliet gaan dan denken ze ook niet van tevoren: "Niet zeggen hoe het afloopt!" Ook bij deze grote werken uit de literatuurgeschiedenis doet kennis over het einde niet af aan het plezier dat mensen eraan beleven.'
Aldus: Het vermijden van spoilers is zeker een manier om je op het puntje van je stoel te houden, maar er valt ook zeker iets te zeggen voor het 'bederven' van het einde.
