In Mentorles vragen we oprichters, besluitvormers, spinnen-in-het-web en andere vrouwen die in hun werk aan belangrijke knoppen zitten of vakinhoudelijke invloed hebben, hoe ze hun werk doen.
Siona Houthuys is theatermaker en podcastmaker. Ze is deel van AudioCollectief SCHIK, dat de prijswinnende podcast BOB maakte en onlangs de bloedstollende podcast Laura H. publiceerde. BOB verhaalt over de 84-jarige Elisa die zegt verliefd te zijn op ene Bob, maar haar drie dochters weten niet of hij echt bestaat of de fantasie is van een dementerende vrouw. Laura H. gaat over het verhaal van de Zoetermeerse Laura H., die in 2016 het kalifaat uit wist te rennen (letterlijk) en met haar vlucht uit de hel internationaal nieuws werd. Siona Houthuys woont in Antwerpen, samen met haar vriend en huisgenoot.
Foto: Sanne Delcroix
Over de gemiddelde ochtend ‘Mijn wekker staat niet altijd op dezelfde tijd, maar gemiddeld genomen staat hij op 7.30 uur. Ik vind vroeg opstaan moeilijk, dus dat is mijn eerste grote uitdaging. Wat me extra onrustig maakt, is dat mijn lief eerder uit bed is, terwijl zijn wekker later staat. Ik weet dat als het me wel lukt, ik heel gelukkig ben in de ochtend, want de vruchtbaarste uren lijken daar te liggen. Er is nog veel goesting, om het in het Vlaams te zeggen. Maar ja: ik hou ook van de vrijheid van de avond en de nacht. Je moet het ‘s ochtends eigenlijk gewoon tot de douche halen – dan is het gevecht met jezelf voorbij, en stap je over de drempel van wakker worden naar wakker zijn. Afijn, voorheen had ik een ritueel met yoghurt en fruit en de krant aan de keukentafel, maar sinds kort werk ik met mijn AudioCollectief SCHIK op een kantoor, en nu ontbijt ik nog even snel wat voor ik de deur uit ga. We hebben de afspraak dat we er uiterlijk 9.30 uur zijn. ’s Avonds lig ik gemiddeld rond twaalf uur in bed.’
Over haar droomwekker ‘In de Health-app op je iPhone heb je de mogelijkheid om iedere ochtend op hetzelfde tijdstip een wekker af te laten gaan. Een van die ringtones vind ik mooi en zou ik graag als wekker willen hebben, maar mijn wekkertijden zijn helaas niet iedere ochtend hetzelfde, omdat ik geregeld tot laat speel, moet doorwerken voor een deadline of gewoon tot laat in de avond met mijn huisgenoot klets. Maar in mijn droomwereld staat mijn wekker iedere ochtend om 7.45 uur, met die ene ringtone. Een mooi tijdstip: niet onmenselijk vroeg, maar vroeg genoeg om te genieten van de schoonheid van de ochtend.’
Over de reacties op BOB ‘Er zijn veel reacties die we hebben onthouden of waar we om hebben gelachen. Iemand reageerde eens: “BOB gaat uit als een nachtkaars.” Of we kregen een mail van iemand die zei: “Jammer dat jullie op de foto zo ijdel kijken.” Haha! Ook weleens gehoord: dat het “bejaardenradio” is. Daarnaast zijn er natuurlijk enorm veel positieve reacties. Mensen reageren dankbaar. We horen vaak dat ze hun grootmoeder beter hebben leren begrijpen door BOB. De reacties zijn ook opvallend creatief. We krijgen geregeld gedichten en hebben zelfs een keer een vier minuten durende rocksong gekregen, geïnspireerd op BOB. Hoe brengt iets als BOB je op rock? Fantastisch.’
Over Reaper en sneltoetsen ‘We monteren onze podcasts met het programma Reaper, want dat werd ons ooit aangeraden door een technicus en daarna zijn we nooit meer veranderd. Een montageprogramma wordt al snel als je tweede huid. Je weet er precies de weg en hoe alle sneltoetsen in elkaar zitten, dus het liefst blijf je bij het eerste programma dat je hebt geleerd. Best goed om over na te denken voordat je een programma leert.’
Over in meerdere versies durven denken ‘Als je net afgestudeerd bent, voelt alles wat je maakt persoonlijk. Je maakt iets en als het af is hoop je met je ogen toe dat het goed is zoals het is. Je staat eigenlijk nog niet open voor feedback. Maar de kunst is om herwerking niet persoonlijk te nemen. De eerste aflevering van BOB heeft wel vijf versies gekend voordat we het goed genoeg vonden. We hadden bij elke versie die niet goed was kunnen denken: ik kan dit niet, waarom doe ik dit, moet ik niet stoppen. Maar nee, vaak moet je gewoon doorgaan en je eerste versie als startpunt zien, van waaruit iets beter en beter kan worden. En: accepteren dat je bij die eerdere versies soms tranen met tuiten huilt en alle andere clichématige gevoelens van teleurstelling voelt, omdat het nog niet de geschaafde parel is die je wil hebben. Bij SCHIK hebben we nu de regel: de eerste versie is het startpunt, pas dan kan het boetseren beginnen.’
Over hoe ze ontspant ‘Door te eten met vrienden en lange gesprekken te voeren over van alles. En door bikram yoga, een specifieke yoga waarbij het niet alleen veertig graden is, maar je ook op een speciale manier wordt begeleid waarbij de instructeur aan een stuk door praat, zonder stilte, en je continu vertelt wat je moet doen. Dat is het enige moment dat ik aan niets anders denk dan het hier en nu.’
Over groepsdruk op de werkplek ‘Met AudioCollectief SCHIK zitten we nu op een kantoor in het centrum van Antwerpen. Het is een co-working space, met voornamelijk jonge freelancers en start-ups. Dat is goed voor ons, want nu zitten we met mensen om ons heen die de hele tijd hard werken en geen zin hebben in lange babbelgesprekken van ons. Omdat we ook vriendinnen zijn, konden we ons daar nog weleens in verliezen. Haha, SCHIK houdt sinds dit nieuwe kantoor vaker hun bek. Een vorm van sociale controle die heel goed werkt.’
Over waarom podcasts zo’n vlucht nemen ‘Men noemt podcasts een traag medium, en dat klopt; zeker voor het soort podcast dat wij maken. De maker steekt er veel tijd in om het te maken, en de luisteraar besteedt vervolgens veel tijd om het te consumeren, want de luistertijd per podcastaflevering is gemiddeld hoog. Wonderbaarlijk hoog zelfs, als je het vergelijkt met de snelheid waarmee we Facebookfilmpjes en Instagram Stories consumeren. Ik denk dat er meerdere redenen zijn waarom dat zo is. De eerste is dat een podcast je in staat stelt ondertussen iets anders te doen, zoals fietsen, autorijden of opruimen, in tegenstelling tot social media, waar je naar een scherm moet blijven kijken. Een tweede, belangrijke reden is het feit dat podcasts verbindend werken, op een ander niveau dan sociale media dat doen. Als ik een tijdje door Instagram scrol, dan voel ik me vaak leger dan daarvoor. Als ik een uur een podcast heb geluisterd, voelt het alsof er slimme, grappige, boeiende mensen over de vloer zijn geweest, want iemand praat letterlijk in je oor. Persoonlijk merk ik ook dat er op social media voornamelijk over het eigen leven wordt gezonden, terwijl er in een podcast meer wordt gepraat over de wereld waarin we leven. Het verruimt je blik op veel grondiger manieren dan Instagram, omdat – voor mijn gevoel althans – daar alles op elkaar begint te lijken.’
Over de zakelijke kant van podcasts maken ‘Als jonge, creatieve maker kan de financiële kant van je ambities een puzzel zijn, maar die kun je niet negeren. Als in: het is belangrijk om financieel gezond te zijn om goed creatief te kunnen werken, want geldzorgen nemen een plek in je hoofd in die je voor andere zaken wil gebruiken. Toch heb je vaak in het begin niet genoeg inkomsten uit je creatieve werk, dus daar zit een discrepantie. Je wordt op kunstopleidingen ook niet gewaarschuwd hiervoor; je hoopt bij je afstuderen dat de producties en deals kunnen beginnen, wat natuurlijk niet zomaar gebeurt, zo werkt het niet. Ook als je je bij een castingbureau inschrijft, word je niet zomaar gekozen– dat is zo’n lange weg, die veel mensen kan teleurstellen, en ook heeft teleurgesteld. Ik heb nog avonden in de horeca gewerkt om mijn vaste lasten te betalen. Stilaan besefte ik dat ik mijn bijbaantjes in de richting van mijn uiteindelijke droombaan moest gaan zoeken en ben ik hier en daar gaan lesgeven. Ondertussen ben ik, ook samen met SCHIK, blijven maken, maken, maken. Inmiddels zijn we met SCHIK in financieel rooskleurig vaarwater en kan ik zeggen dat ik mijn bijbaantjes niet meer nodig heb. BOB en onze eerste werkgever, VPRO, heeft daarin veel voor ons betekend. De stijgende lijn is nu te pakken. Maar ondertussen heb ik leeftijdsgenoten met andere, sneller goed verdienende banen en zij hebben de afgelopen jaren levenskeuzes gemaakt – trouwen, kinderen krijgen, een huis kopen – die mijn carrière nog niet kon faciliteren. Dat is een realiteit die erbij hoort.’
Over waarom je moet blijven maken ‘Ik geloof dat een goed maker worden in iets heel simpels kan schuilen: blijven maken, blijven doen. Van de tien mails die je eruit stuurt, krijg je er wel zeker op een antwoord, ook al is het een negatief antwoord. En op een dag krijg je wél die goede mail. Er zijn natuurlijk meer factoren die meespelen bij succes, zoals timing, of dat je met de goede mensen in contact komt, maar wat je zelf onder controle hebt, is de kwaliteit van het werk dat je levert – en ik geloof dat iedereen een bepaald niveau wel kan bereiken. Zolang je je blijft bijscholen door zelf veel te blijven luisteren en zien, en door goed te blijven luisteren naar feedback die je krijgt. Bij ons kwam het kantelpunt bij BOB. Ik vond het ook verademend dat het succes daarvan niet afhing van een grote Instagramcampagne of iets, maar dat het echt van mond-tot-mond-reclame bekend is geworden en veel beluisterd is geraakt.’
Over de podcast S-Town ‘De Amerikaanse podcast S-Town [met 40 miljoen downloads de vaakst beluisterde podcast ooit, red.] vertelt over een mysterieuze moord in het Amerikaanse stadje Woodstock en is heel belangrijk geweest voor ons. Het liet ons zien hoe je bepaalde literaire technieken kunt toepassen in een non-fictie audioverhaal. S-Town klinkt bijna als een roman, het is op sommige momenten heel poëtisch, het is sterk mysterieus en kent spannende cliffhangers. Wij proberen onze podcasts met diezelfde technieken te maken.’
Over wat ze zelf consumeert ‘Ik lees graag de Standaard, mijn zus doet daar de eindredactie, en het is de krant die we van kinds af aan in huis hadden. Ik luister verder graag naar de podcast Heavy Weight, een podcast waarin twee mensen bij elkaar worden gebracht die elkaar om een of andere reden al lang niet hebben gesproken. Je hebt van die interviewpodcasts die lang doorlopen, die luister ik niet – ik ben meer van de verhalende podcasts. Iemand is een goede Vlaamse podcast met korte, verhalende stukken, en Reply All vind ik een mooie podcast, een eindeloze inspiratiebron aan verhalen over ons moderne leven. Laatst is me ook Surviving Y2K aangeraden, over de grote millenniumramp die mensen voorzagen in 1999 maar die niet kwam.’
Over de laatste grote beslissing die ze nam ‘Er zijn heel veel beslissingen die je neemt als zelfstandige. De laatste beslissing die we namen, is dat SCHIK officieel een productiebedrijfje zal worden en dat we daarmee ook internationaal plannen te gaan.’
ELLE TV
