Cleopatra had zelf vast niet gedacht dat er pakweg 2050 jaar na haar dood door de halve wereldbevolking gespeculeerd zou worden over haar huidskleur, yet here we are. Want mensen zijn woedend om het feit dat er in de nieuwe Netflix-documentaire over Cleopatra, geproduceerd en verteld door Jada Pinkett Smith, een zwarte actrice is gecast om de rol van de historische koningin te vertolken.
Adele James als Cleopatra
Hoewel het op het wereldwijde web losgaat zijn het vooral Egyptenaren die van hun stuk zijn gebracht door de rol van zwarte actrice Adele James in de documentaire over Koningin Cleopatra VII. Dat Adele de rol van Cleopatra mag vertolken is volgens Egyptenaren niets anders dan 'blackwashing', en ze nemen momenteel dan ook maatregelen om ervoor te zorgen dat de serie, wanneer deze uitkomt, niet beschikbaar zal zijn op de Egyptische Netflix.
De Netflix-documentaire African Queens: Queen Cleopatra
De rol van Adele James in African Queen: Queen Cleopatra, zoals de documentaire heet, staat nu dus flink ter discussie. Echter is de huidskleur van Cleopatra al tijden onderwerp van historisch gesteggel. Ook voor Jada was dit punt cruciaal – eerder gaf ze aan dat ze graag betrokken wilde zijn bij dit project omdat ze 'heel graag zwarte vrouwen wilde representeren.'
Maar als het aan Egyptoloog Zahi Hawass, ook voormalig antiek minister van het land, ligt gaat dat dus niet gebeuren. Hij zou absoluut niet blij zijn met de 'compleet neppe' uitbeelding van Cleopatra, over wie hij zegt dat ze volledig Grieks was en dus niet zwart. Ook beschuldigde hij Netflix van 'het provoceren van verwarring door het verspreiden van valse en misleidende informatie dat de origine van de Egyptische beschaving zwart zou zijn.'
Ondertussen probeert een Egyptische advocaat voor elkaar te krijgen dat Netflix in Egypte volledig wordt geblokkeerd omdat ze 'Afrocentric thinking' zouden promoten. En volgens de advocaat in kwestie 'vertekenen en verwijderen ze daarmee de Egyptische indentiteit'. Dat de Egyptenaren graag worden gezien als wit volk moge duidelijk zijn.
Maar wat was Cleopatra nou echt?
Laten we vooropstellen dat niemand het zeker weet, ook historici niet. Want zij kunnen zich alleen maar laten informeren door beschrijvingen van Cleopatra uit die tijd, en die spreken elkaar veelvuldig tegen. Wat er wel bekend is, is dat Cleopatra in 69 voor Christus in Alexandrië werd geboren en dat ze de laatste heerser was van een Macedonisch-Griekse dynastie. Hoewel er over de identiteit van haar moeder niks bekend is, wordt er gespeculeerd dat zij een inheemse Afrikaanse zou zijn geweest. Geen gekke gedachtegang gezien Egypte zich op dat continent bevindt.
En door deze onduidelijkheid zijn er meer mensen boos dan alleen de Egyptenaren. Want ook zwarte mensen zien begrijpelijkerwijs niet graag zwarte representatie in de vorm van iemand waarvan we niet eens zeker weten of die wel zwart was. Tegelijkertijd is de witte Westerse mens boos om dezelfde reden als de Egyptenaren – Cleopatra was volgens hen niet zwart en zou dus niet door een zwart persoon uitgebeeld mogen worden, want 'iedereen is ook boos als een wit persoon een zwart persoon speelt'.
En dus lijkt de hele discussie eigenlijk helemaal niet te gaan over de documentaire, maar over onze eigen problematische manier van het kijken naar huidskleur.
