De Leerstoel met Soundos: 'Ik was vooral bang voor mijn moeder'

ELLE's gloednieuwe feelgood decembernummer ploft vandaag op de mat van abonnees en ligt dinsdag in de kiosks. In de maandelijkse Leerstoel nam dit keer Soundos El Ahmadi plaats. El Ahmadi is, na jaren keihard werken, gevierd comedian en op alle tv-zenders te zien. In 2021 komt Meskina uit, de eerste film waarbij ze ook als maker betrokken was. Hoe en waarom blijft Soundos deuren opentrappen?

Soundos El Ahmadi was vijftien jaar oud en zat op het atheneum toen ze mot kreeg met haar juf. ‘Voor onze literatuurlijst mochten we een boek zelf kiezen. Niemand was daar enthousiast over, behalve ik: ik wilde De kleine blonde dood van Boudewijn Büch lezen. Ik vond hem zo’n interessante, gekke man. Heel eigen, daar hou ik van. Maar dat mocht dus niet van haar! Omdat het “geen literatuur” zou zijn. Dus ik zei: wie bepaalt wat literatuur is? Dat vond ze brutaal, en ze dreigde dat ik een 5 zou krijgen als ik het toch zou kiezen. “Prima,” zei ik, “want mijn moeder is naar Nederland gekomen om vrij te zijn, dus u gaat me niet vertellen wat ik wel en niet kan doen. Ik compenseer het wel met andere cijfers.”’

En is dat gelukt? ‘Jazeker, ik heb dat boek gelezen en gewoon mijn atheneum gehaald. Met hakken over de sloot. Maar bizar toch, dat je als volwassen vrouw oorlog gaat voeren met het enige enthousiaste meisje in de klas?’

Terwijl je gewoon geïnteresseerd was. ‘Ja, ik stelde vragen omdat ik geïnteresseerd was, maar sommige leraren vonden dat dan brutaal. Niet allemaal, anderen vonden dat juist heel prettig. Mijn geschiedenisleraar, bijvoorbeeld. Zijn lessen vond ik geweldig. De middeleeuwen en zo, dat vond ik heel bijzonder.’

Waarom? ‘Ja, gewoon – ze hadden geen riolering, zaten gewoon op straat te schijten, moordden elkaar uit. Gewoon mayhem. Fascinerend. Daar had ik veel vragen over. Diezelfde interesse heb ik ook altijd in lezen gehad. Boeken zijn zo prachtig omdat je je fantasie kunt gebruiken. Ik las later trouwens in Boudewijn Büchs biografie dat hij ook heel veel verhalen verzon, ook in interviews.’ Grote lach.

Verzin jij zelf ook weleens wat in interviews? ‘Eén keer. Heel lang geleden, aan het begin van mijn carrière. En dat was leuk! Maar dat kwam doordat die vrouw eigenlijk niet geïnteresseerd was in me. Je hoeft me heus niet te kennen, maar google me ten minste even, als je me gaat interviewen.’

Ga je in dit interview ook dingen verzinnen? ‘Nee, ik heb het na dat ene interview nooit meer gedurfd. Ik heb daar ook eigenlijk het lef niet voor. Ik kan jou nu niet aankijken en in je gezicht liegen, dat lukt me gewoon niet. Daarom vond ik het ook zo leuk om mee te doen aan Wie is de Mol? en Expeditie Robinson, omdat daar de code was: je moet liegen.’

Je gaat niet graag tegen de spelregels in? ‘Ik ben heel bang voor autoriteit, ja. Mijn man – een witte, heteroseksuele Limburger die niet weet wat onderdrukking is – remt gewoon midden op een kruispunt om aan een politieagent de weg te vragen. Ik zit op zo’n moment helemaal weggedrukt in mijn stoel: what the f*ck doe je, man?! Hij zegt dan: ik ben een witte man, ik kan dat. Als grap, maar hij meent het ook. We don’t do that. Mijn moeder heeft me altijd geleerd: je mag worden wat je wil, maar als ik ooit door de politie word gebeld dat ik je moet komen halen, dan kom ik niet. Dan zeg ik dat ik je niet ken.’

Waarom was je moeder daar zo fel in? ‘Omdat ze naar Nederland is gekomen zodat mijn broertje en ik kansen hadden. Voor haar was het ergst denkbare scenario dat we vooroordelen zouden bevestigen. Ik was dus bang voor de politie, maar vooral ook voor mijn moeder.’

Haar moeder, Rhimou, komt als 21-jarige naar Nederland. Haar grootste droom – actrice worden – gaat ze niet achterna, omwille van een zekerder carrièrepad; ze gaat weer studeren en werkt zich in managementstudies van het MBO op naar de Erasmus Universiteit, waarna ze re-integratiecursussen aan managers gaat geven. Op haar 25ste bevalt ze van Soundos El Ahmadi, inmiddels gevierd comedian met vier theatershows achter de rug en een eigen Netfix-special, en daarnaast presentator, actrice, fulltime BN’er en sinds dit jaar ook maker van films, want in 2021 komt de film Meskina uit.

Maar voordat dit allemaal gebeurt, wil El Ahmadi net als haar moeder actrice worden, iets waar ze als tiener min of meer per toeval achterkomt. Ze wordt op de middelbare school niet zozeer gepest, maar wel genegeerd door haar klasgenoten. Totdat er een poëzierevue moet worden gepresenteerd en El Ahmadi, samen met een ander meisje, de enige is die durft. Het is een succes: ze voelt zich thuis op het podium en de zaal accepteert haar daar. Tot haar verbazing merkt ze dat ze daarna ineens wél populair is. ‘Kwamen mensen bij de kluisjes opeens met me praten. Ik weet nog dat er een meisje was dat zei: “Je hebt echt een goede reet.” Ik vond dat gek hoor. Ik zette me ertegen af, dat idee dat ik nu opeens “tof” was. Wie bepaalt dat?’