Als september een persoon zou zijn, denk ik me in dat het Emily Weiss in The Hills is. De 'super-intern'. Onberispelijk gekleed, altijd op tijd of vijf minuten te vroeg, gewapend met een fris notitieblok en pennen, en in slechts 0,009 seconden zowel een probleem als een oplossing zien.
Strak haar en overtollige energie, uitstekend georganiseerd en enorm ambitieus. Voor sommigen? Een grote nachtmerrie. Voor anderen? Het soort persoon waar we alleen maar naar kunnen streven.
September heeft een superioriteitscomplex. Het is gaan, gaan, gaan. Weg met het oude, erin met het nieuwe. Schone lei. En ten goede of ten kwade lijkt deze 'back-to-school'-mentaliteit over te slaan naar de romantische sfeer.
Ten eerste, online ingeklemd tussen de Barbie-filmdiscours en memes over het slechte Nederlandse weer, werden we er bijna dagelijks aan herinnerd dat 2023 ‘de zomer break-ups van beroemdheden’ was (Sophie Turner en Joe Jonas, Britney Spears en Sam Asghari, Ariana Grande en Dalton Gomez, Sofia Vergara en Joe Manganiello etc.)
Het is alsof iedereen zich klaarmaakt voor het begin van het schooljaar; er hangt een groter gevoel van urgentie in de lucht en koppels claimen een gedurfd nieuw begin (het gaat in beide richtingen: opdat we de US Open-date van Timothée Chalamet en Kylie Jenner niet vergeten, wat hun relatiestatus niet duidelijker had kunnen maken).
Hoe dan ook. Celebrity singles of niet, als het gaat om het zoeken en behouden van liefde, leven we in een tijdperk van efficiëntie: het zijn allemaal prestatiebeoordelingen en radicale optimalisatie.
Plezier kan wachten en mysterie is waardeloos; strategie – een plan dat is bedacht om langetermijndoelen te bereiken onder omstandigheden van onzekerheid – is (blijkbaar) sexy. Welkom bij de HR-ificatie van romantiek.
De afgelopen maanden zijn Google 'date-me-docs' (zie het als een langer dating-cv en sollicitatiebrief in één) ontstaan, gekoppeld aan je dating-app. Deze kunnen alles omvatten, van, maar niet beperkt tot, jouw idee van de beste date ooit, een overzicht van de dingen die je zoekt in een partner en – ik maak geen grapje – LinkedIn-achtige recensies van exen.
In de TikTok-wereld zijn er gesprekken geweest over een 'romantische proeftijd' en meer dan 5 miljoen hits op de #ThreeMonthRule. Het lijkt op een proeftijd van een dienstverband, waarbij een duidelijke reeks regels en verwachtingen wordt opgelegd – hetzij wederzijds, hetzij op initiatief van de ene persoon waaraan de ander zich moet houden. Als na drie maanden niet aan deze ‘behoeften’ is voldaan, zeg je gewoon het contract op. Bedankt, volgende.
Als dit een beetje koud klinkt, is dat omdat het zo is. Het uitgangspunt van het uiten van wat je wil en waarnaar je op zoek bent, is natuurlijk geen slechte zaak. Vraag het aan een gekwalificeerde therapeut en zij zullen je vertellen dat de meest voorkomende reden dat een relatie kapot gaat een ineenstorting van de communicatie is.
En toch bestaat er een zeer reëel gevaar dat deze agressieve HR-ificatie van ons liefdesleven niets anders is dan een groter verlangen om zichzelf te beschermen tegen toekomstig liefdesverdriet en vernedering. Om te controleren, om aan het stuur te zitten. (Google maar eens naar Jonah Hills lijst met 'grenzen'). Wat een tijd om in te leven!
Ik dacht hier onlangs aan toen ik Miriam Battye’s buitengewoon zure komedie, Strategic Love Play, in het Soho Theatre zag (na triomfantelijke recensies bij het Edinburgh Fringe-festival vorige maand).
Er is een scalpel nodig voor moderne romantiek in de vorm van een slechte eerste date. Hij is aanvankelijk saai en verveeld door haar. Ze is het datingspel beu en wil wanhopig zich naar het gedeelte haasten waar ze hun maskers kunnen afzetten en gewoon zichzelf kunnen zijn.
Hij blijft 'sorry' zeggen naarmate ze woedender wordt met haar veeleisende vragen. Door naar het deel waar ze een contract aangaan – waarbij wordt verdoezeld of ze überhaupt wel samen willen zijn (klein detail) – waarin een aantal algemene voorwaarden voor het samen ouder worden worden vastgelegd waardoor ze zich op hun gemak zullen voelen en veilig.
En dan naar de laatste scènes: ondanks de vele beloften die het stel doet, eindigt de show met een bitterzoete toon van twijfel. En dit is de kern ervan: het meest reële portret van romantiek is er een van onkenbaarheid.
Probeer je zoveel controle uit te oefenen over iets oncontroleerbaars en voortdurend evoluerend? Een onmogelijke onderneming. Een die ons alleen maar in een spiraal van ontevredenheid zal achterlaten, die geen ruimte laat voor groei of spontaniteit of gewoon de absolute onvermijdelijkheid van menselijke tekortkomingen.
Je kunt de meest ambitieuze persoon ter wereld zijn. Die lange dagen maakt. Die verder gaat dan de doelen die je baas heeft gesteld. En je zult nog steeds ontdekken dat er iets ontbreekt in die baan. Want ja, dat is het leven. Er bestaat niet zoiets als een perfecte baan. Er bestaat niet zoiets als een 100 procent perfecte relatie. Mensen zijn geen projecten.
Er staat een geweldige persoonlijk essay in The New York Times, 'In Praise Of The 10-Percent Wrong Relationship'. De auteur legt uit hoe de enige drie mannen met wie ze zich een toekomst voorstelde, allemaal tegen haar zeiden dat er iets ontbrak.
'Ik ben hun gedurfde geloof in een volmaaktere liefde gaan bewonderen', zegt ze. 'Ze verdienen het om partners te vinden die 100 procent gelijk hebben, wier aanwezigheid hen met vreugde vervult en twijfel wegspoelt.'
'Maar dit is niet het soort liefde dat ik voor mezelf wil. Ik geloof dat het leven meestal verkeerd voelt, en het is voldoende om iemand te vinden die je zal helpen humor te vinden in de verkeerdheid, die zal getuigen van je eenzaamheid in plaats van je er volledig van te verlossen.'
Als het behandelen van romantiek als werk het risico inhoudt dat je datgene verliest wat het spannend maakt, dan is het misschien tijd om terug te gaan naar de directiekamer.
