Met de komst van dating-apps als Tinder en Hinge is veel van de romantiek, het mysterie en de opwinding uit het daten gehaald. In plaats van in het geheim te crushen over iemand en langzaam een band op te bouwen, moet alles maar snel-snel. En bevalt één ding niet? Dan swipen we meteen verder naar de volgende. Kunnen we het tij nog keren?
Waar is de romantiek gebleven?
In de roman Call Me By Your Name uit 2007 van André Aciman volgen we de zeventienjarige Elio Perlman terwijl hij verliefd wordt op de 24-jarige Oliver. Door de roman heen krijgen we lange scenes over Elio die zwijmelt bij de gedachte aan Oliver, bidt dat hij spontaan op zijn deur klopt en gek wordt bij iedere toevallige aanraking.
Het verhaal is in daarmee een ode aan de verliefdheid en hoe gek het je kan maken van verlangen. Tegenwoordig lijken dit soort intense, langzame romances of bloedhete crushes verder weg dan ooit. De boosdoener? Dating-apps.
Verliefdheid is anders sinds de opkomst van dating-apps
Het is natuurlijk heel goed mogelijk om verliefd te zijn op iemand die je online hebt ontmoet, en veel mensen ontmoeten elkaar nog steeds 'organisch'. Maar de enorme toename van dating-apps heeft wel daadwerkelijk de manier waarop we verliefd worden, veranderd. In haar boek The New Laws of Love uit 2021 betoogt socioloog dr. Marie Bergström dat dating-apps daten hebben veranderd in een privéactiviteit. Een trend die zij omschrijft als 'een radicale historische breuk' met de traditie. 'Was online daten ooit raar en voor treurige mensen, nu is het een heel normale manier.'
Datingapps kennen echt wel positieve effecten; daten is flexibeler dan ooit en de vijver vol vissen is enorm uitgebreid. Maar tegelijkertijd hebben ze ook een groot deel van de romantiek uit het daten geslagen. Binnen het digitale systeem is er nul ruimte voor verlangen. Als je met iemand matcht, weet die persoon dat er enige vorm van interesse is. Er is geen 'sensatie van de achtervolging', geen gevoel van emotioneel gevaar of mysterie dat kenmerkend is voor de meest intense verliefdheden.
Het is moeilijk voor te stellen dat Tolstoj 860 pagina's zou schrijven over de hete en spannende affaire tussen Anna Karenina en graaf Vronksy als ze elkaar op Hinge hadden ontmoet.
Dating-apps kunnen positief zijn, maar sluiten ook een hoop matches uit
Denk ook eens aan al die connecties die je misschien hebt gemist, doordat je iemand niet in het echt hebt ontmoet. Je kan iemand op vakantie ontmoeten die totaal niet je type is, maar daar toch verliefd op worden doordat er een vonk is. Via een dating-app had je deze persoon nooit een kans gegeven.
Op datingapps filteren we profielen op basis van geslacht, leeftijd, afstand, etniciteit, gezinsplannen, religie, lengte, politiek, drank- en drugsgebruik, sterrenbeeld en ga zo maar door. We zijn gedwongen om iemand te beoordelen op basis van deze factoren, die vaak helemaal niets over deze persoon vertelt. Terwijl in de werkelijkheid dit totaal geen rol speelt bij verliefd worden. De schoonheid van verliefd zijn ligt in het feit dat ze vaak nergens op slaan. Zoals Emily Dickinson in 1862 schreef: Het hart wil wat het wil.
We zijn geneigd een perfect beeld te hebben van iemand die we willen daten. Ontmoet je iemand in het echt die daar niet aan voldoet, maar je vindt die persoon wel leuk, dan doet dat er niet toe. Maar dating-apps maken het meteen heel gemakkelijk om iemand af te schrijven en te zoeken naar iemand die wél voldoet.
Dating-apps mogen de sociale normen hebben uitgehold tot een punt waarop het moeilijk is om romantische connecties in het echt te vinden, niets kan je ervan weerhouden te verlangen naar de vriendelijke barista die je een gratis flat white gaf, of de knappe buurman die vroeg om je blikopener te lenen. Het is nog steeds mogelijk om het soort intense crush op iemand te hebben, zoals Elio voor Oliver. Je hoeft jezelf alleen maar open te stellen voor de mogelijkheid.
