Het is een hype onder millennials die ook ondernemer zijn: op een zonnige bestemming werken aan je bedrijf. Freelancejournalist Susan Sjouwerman ging naar Marrakech om te kijken hoe nuttig zo’n workation is.
Spannend was het, toen ik ruim een jaar geleden mijn vaste baan als redacteur opzegde om freelancejournalist te worden. Ik had behoefte aan meer vrijheid, flexibiliteit en ruimte voor creativiteit. Fijn dat ik mezelf dat gunde, maar wel een realitycheck: nu moest ik de schoorsteen elke maand zelf laten roken. Dankzij mijn contacten in de journalistieke wereld ging dat de eerste maand prima – ik had nog voor mijn laatste werkdag bij de NOS al wat klussen op de planning staan. Over de tweede maand had ik minder nagedacht. Ik verdiende die maand maar liefst driehonderd euro.
Ik kwam er dus snel achter dat ik als ondernemer een zekere mate van strategie en planning nodig heb. Vooruitdenken, op tijd contacten leggen en ideeën pitchen. Zorgen dat je iedere maand een redelijk bedrag omzet waar je van kunt leven. Dat gaat nu best goed, maar eerlijk? Ik doe maar wat. Ik heb geen marketing of salesachtergrond; ik gebruik mijn gezonde verstand en kijk goed naar de werkwijze van andere ondernemers.
Enter de workation
Een lesje branding en marketing leek me daarom een strak plan. En ik zou ook weleens naar de toekomst mogen kijken. Waar wil ik als freelancejournalist over een paar jaar staan? Enter de workation, waarbij je afreist naar een bij voorkeur zonnig oord om zakelijke stappen te zetten en (een beetje) vakantie te vieren. Er zijn mensen die in hun eentje op workation gaan, maar in de meeste gevallen werk je met een groep gelijkgestemden aan zaken als strategie, marketing en groei. Dat is precies wat ik nodig had. Motiverende berichten op Instagram maakten me er warm voor. Er waren diverse opties: ik kon met andere zzp’ers aan de slag in hippe coworking spaces in Barcelona (er zou onbeperkt wijn zijn). Ik kon mezelf met een groep ondernemers opsluiten in een villa in Kaapstad om mijn business te boosten. En ik kon naar Marrakech, om met negen andere vrouwen aan mijn bedrijf te werken.
De lokroep van Marrakech klonk al langer in mijn hoofd. Daarom klopte ik aan bij Claimy Anthonissen (26) die met haar bedrijf The Souk Department (@thesoukdepartment) workations organiseert in de Marokkaanse stad. Een paar weken later zit ik op een ochtend, na een héél vroege vlucht vanaf Schiphol, met een paar wildvreemde vrouwen in een busje naar de medina. Het enthousiasme is groot als we onze intrek nemen in Riad Berbère. De binnenplaats is precies wat je je bij een Marokkaans stadspaleis zou voorstellen: een achthoekige (zwem)vijver, exotische planten, sinaasappelbomen. Ook Riad L’Atelier, waar we later in de week verblijven, is zo indrukwekkend mooi dat je er de hele dag foto’s van wilt maken.
Toch kun je je afvragen waarom Anthonissen juist in deze stad een workation organiseert. Er zijn Europese steden die qua faciliteiten (hippe werkplekken, snel internet) veel beter toegerust zijn op ondernemers. ‘Klopt,’ beaamt ze. ‘Maar Marrakech biedt zo veel inspiratie en een andere energie. Met de workations wil ik wel iets teruggeven aan de stad. Ik doneer bijvoorbeeld geld aan twee lokale stichtingen die de positie van vrouwen willen verbeteren.
Onze eerste avond brengen we door bij een rooftopbar, om elkaar met Marokkaanse wijn en gin-tonics in de hand beter te leren kennen. Door vragen op handgeschreven kaartjes te beantwoorden (‘Waar ben je het meest trots op?’) vertellen we elkaar over onszelf. Ik verbaas me over de snelheid waarmee er een vertrouwensband ontstaat. We hebben allemaal een ander leven. De een is vrijgezel, de ander heeft een gezin en twee kinderen; een woont in Shanghai, een ander in Eindhoven. Maar we zijn allemaal ondernemer en we hebben ons bedrijf nog niet zo lang, maximaal een jaar of vijf.
Mijn kamergenoot Sytske Kooijker (26) moet zelfs nog officieel van start gaan, maar heeft een bedrijfsplan waarvan we erg onder de indruk zijn. Met haar bedrijf Draw the Line wil ze seksuele bewustwording creëren bij jongeren, onder meer door workshops te geven op middelbare scholen. Zowel meisjes als jongens moeten hun grenzen durven aangeven en zich niet laten beïnvloeden door onrealistische porno, vindt Sytske. Een missie die niet zomaar ergens vandaan komt. ‘Ik heb op mijn zestiende een nare seksuele ervaring gehad,’ vertrouwt ze ons toe. Onbewust zet ze daarmee voor anderen de deur open om onze struggles, privé en zakelijk, met elkaar te delen.
Personal branding
Die openhartigheid komt goed van pas in de eerste workshop die we deze week volgen. Stylist en illustrator Nina Nijland (28) is op uitnodiging van Anthonissen meegereisd om ons meer te leren over personal branding. Ze laat ons aan de hand van een lijst vragen één voor één publiekelijk vertellen waar we staan in ons leven en onze carrière. Op een vel papier noteren de andere vrouwen wat hen aan jouw verhaal opvalt. Naderhand krijgen we die aantekeningen onder ogen en kunnen we concluderen hoe anderen ons zien. Dat is soms even slikken. Dingen die je diep vanbinnen wel weet komen bovendrijven.
Zo schrijven de anderen dat ik wel heel veel bewijsdrang heb en dat ik liever tussen de lijntjes kleur dan dat ik risico’s neem. Het is prima dat ik me altijd aan de regels houd, maar laat ik daardoor kansen liggen? En is mijn streberigheid niet gewoon faalangst? Ik zou het moeilijk vinden om weer een vaste baan te zoeken omdat mijn ondernemerschap niet goed heeft uitgepakt. Ik vind dat ik van het freelancen een succes moet maken. De balans tussen werk en privé raakt daarom weleens zoek, terwijl ik juist ook voor een freelancebestaan koos om meer controle te hebben over mijn werktijden en mijn gezondheid. Daar moet ik mezelf aan blijven herinneren – als ik te veel uren maak en weinig slaap, zoals ik mijn vorige functie deed, lig ik voortdurend met migraine op de bank. Andere deelnemers worstelen met andere problemen. Zo speelt onzekerheid bij een enkeling zo erg dat het haar tegenhoudt bij het uitbouwen van haar bedrijf. Een ander vertelt in tranen dat het vinden van de balans tussen de zorg thuis en het laten groeien van haar onderneming nog niet erg lukt.
Op de workations komen altijd emoties los, vertelt Anthonissen. ‘Deelnemers worden door alle oprechte vragen van de andere vrouwen gedwongen zich open te stellen. Met name de vragen waarom ze doen wat ze doen en waar ze heen willen, zijn heel persoonlijk. Maar ze zijn hier om te investeren in zichzelf en ze kunnen zich niet verschuilen achter een mede-eigenaar of anderen in hun omgeving. Door hun zwaktes te bespreken krijgen ze adviezen waarmee ze verder kunnen.’ Gelukkig vloeien er geen tranen tijdens de workshop die ik geef over hoe je als ondernemer in de media kunt komen. Het valt me op dat nog niet iedereen in staat is om kort en krachtig te vertellen wie ze als ondernemer zijn en waar hun bedrijf om draait. Door ze dat in één zin te laten opschrijven probeer ik dat helder te krijgen.
Een workshop van fotograaf Liselore Stap (30) – hier op uitnodiging – over branding op sociale media (reflecteert jouw Instagramfeed wat je als ondernemer wilt uitstralen?) sluit daar mooi bij aan. Ik had er nooit bij stilgestaan dat mijn feed een ratjetoe aan beelden en onderwerpen is, waardoor niet meteen duidelijk wordt dat ik journalist ben en een expertise heb: ik schrijf veel over een luxe lifestyle en de opkomst van duurzaamheid daarin. Als ik dat specialisme wil uitdragen, moet mijn digitale visitekaartje dat ook doen.
De tandwieltjes in mijn hoofd draaien op volle snelheid, net als bij de andere deelnemers. Om elf uur ’s avonds zitten we nog in een mastermindsessie waarin we ideeën en obstakels aan anderen voorleggen. We hebben het bijvoorbeeld over het nut van LinkedIn en het wel of niet inschakelen van een businesscoach.
‘We zijn hier vijf dagen lang van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat met ons bedrijf bezig. En het is hier wel 35 graden. Ik had niet verwacht dat het zo intensief zou zijn, maar op deze manier heb ik er wel het meest uitgehaald,’ zegt Sytske. Ook healthcoach Marit Hollander (24) heeft het gevoel dat ze belangrijke stappen heeft gezet. ‘Voor mij is dit de omschakeling van “dat leuke meisje op Instagram” naar zakenvrouw. Ik wil niet meer alleen die fitgirl zijn en daarom is het belangrijk hoe ik mezelf presenteer. Ik heb thuis geen andere vrouwelijke ondernemers om me heen met wie ik daarover kan sparren.’
Meer work dan vacation dus, maar laten we eerlijk zijn: je investeert geen 1595 euro om alleen aan je teint te werken. Die hoge kosten maken dat een workation niet voor iedere (startende) ondernemer bereikbaar is. Om meer vrouwen de kans te geven aan hun bedrijf te werken wil Anthonissen op den duur ook kortere workations in Nederland organiseren. Voor mij misschien een goede onderhoudsbeurt, want de tijdens deze workation opgedane kennis en motivatie wil ik vasthouden. Ik kwam tot de conclusie dat ik in een gelukkige fase van mijn carrière en privéleven zit, maar dat er nog genoeg dromen en verbeterpunten zijn. Het behouden van rust en balans, een professionelere Instagramfeed en uiteindelijk het schrijven van een boek over mijn expertise staan hoog op mijn lijstje.
Hopelijk blijft onze workation-appgroep nog lang actief. Met elkaars steun en adviezen kunnen we dit soort doelen bereiken. In Amsterdam, in Shanghai of in Marrakech.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in ELLE november 2019. Je bestelt dit nummer (zonder verzendkosten!) in de digitale kiosk.
