11 onmisbare skills voor volwassenen die je een beter mens maken

Tadaa: elf tamelijk (on)misbare skills en goede voornemens om in 2020 aan te werken om een nog vrolijker mens te worden. Doe er je voordeel mee.

Zo word je een beter mens

Zingen

Waarom? Voor je zelfvertrouwen. ‘Zingen is in het begin supereng: het is iets heel persoonlijks waar mensen hard over kunnen oordelen,’ zegt Megan de Klerk, zangdocent en zangeres van de band EUT. ‘Maar leren minder bang of onzeker te zijn, geeft echt een kick.’

Hoe? ‘Vind een zangdocent met wie je een goede klik hebt. Wanneer iemand je motiveert en je de ruimte geeft
om je eigen stijl toe te passen, wordt zingen pas écht leuk.’ En als je nou echt geen spatje talent hebt? De nieuwe Whitney Houston zal je niet worden, maar je kunt wel degelijk leren je stem beter te gebruiken. De fout die Megan het meeste ziet, is een verkeerde, hoge ademhaling, maar ook ademhalen valt opnieuw aan te leren. En daar kun je buiten de les ook nog iets aan hebben. ‘Mensen hebben vaak te veel spanning in hun lijf, voornamelijk bij hun nek en schouders. Zingen is kracht zetten zonder op slot te gaan, dus inspannen en ontspannen tegelijk. Het kan echt.’

Een taal leren

Waarom? Omdat je op vakantie als een local een kaascroissant wil kunnen bestellen. En omdat studies uitwijzen dat het je geheugen en concentratie verbetert en dementie kan vertragen, zegt neurotaalwetenschapper Joyce Hoogendoorn.

Hoe? Een taalapp is een goed begin. ‘Er is een onderzoek waaruit blijkt dat studenten die regelmatig Duolingo speelden in plaats van naar een taalcollege te gaan, in een semester ongeveer evenveel hadden geleerd als studenten die wel naar de les gingen.’ Om de grammatica onder de knie te krijgen, zijn een paar lessen van een goede docent toch wel noodzakelijk. Maar volgens Hoogendoorn is heel veel exposure uiteindelijk de betrouwbaarste manier om te leren. ‘Ook als je naar de radio luistert en er in eerste instantie niets van verstaat, kan dat toch helpen. Of aandachtig televisie kijken met ondertiteling aan.’

Sterrenkijken

Jody Dole

Waarom? Het is leuk om te zien wat er boven je hangt – de vijftig miljard sterren in ons melkwegstelsel bijvoorbeeld – en het is prima gespreksstof voor doodgelopen momenten tijdens een date of verjaardag van je achternicht (zie de smalltalktips verderop).

Hoe? Kies een nacht met een nieuwe maan, en het liefst een plek buiten je stad of dorp: behalve te veel licht, maken ook trillingen in de lucht door opstijgende warmte het moeilijker om sterren te zien. Laat je ogen een paar minuten aan het donker wennen en kijk dan in zuidelijke richting, want daar staan de sterrenbeelden het hoogst. Apps als Night Sky en Star Walk 2 helpen je bij het leren herkennen van sterrenbeelden en objecten zoals ruimtestation ISS. Op sterrenkunde.nl/deepsky vind je een handige kaart met goede sterrenkijklocaties – de Zeeuwse kust, bijvoorbeeld – en meer tips.

Je minder schamen

Waarom? Omdat je meer wil durven, spontaner wil handelen en je minder aan wil trekken van wat anderen van je denken.

Hoe? Rob Faltin is psychotherapeut en schreef het boek Laat ze maar denken (Boom). In het BNN/Vara-programma De psycho show hielp hij Filemon Wesselink van zijn dansschaamte af door hem over de grond te laten rollen tijdens een ecstatic dance-avond, en dat is precies wat hij ons ook aanraadt: zoek schaamte op. ‘Vraag voor de deur van de supermarkt waar de supermarkt is, laat een lange gênante stilte vallen, of tril terwijl je een glas water drinkt, zodat je overal water morst.’ Schrijf naderhand de feiten op: lukt
het om je vreselijk te schamen, maar ook objectief te kijken naar wat er gebeurde? Je zult merken dat je gedachten realistischer worden: het was ongemakkelijk, misschien kwam je niet uit je woorden of begon je te zweten, maar de wereld is niet vergaan.

Een ritueel verzinnen

Waarom? Bij grote gebeurtenissen – trouwen, een overlijden – maken we gebruik van rituelen. Ze zorgen ervoor dat deze momenten niet verdwijnen in de soep van je alledaagse leven, en bieden ruimte voor de emoties die je op zo’n moment ervaart. Waarom niet ook stilstaan bij kleinere mijlpalen, zoals de overgang naar een nieuwe baan of zelfs het begin van een nieuwe dag?

Hoe? Volgens Rituelen voor elke dag (Spectrum) van Nadia Narain en Katia Narain Philips kent elk ritueel drie fases:

Stilstaan bij waar je bent op dat moment en wat je doet: de geluiden om je heen, het licht in de ruimte, de handeling die je uitvoert
Aandacht voor je emoties, ademhaling en sensaties in je lichaam
Een doel: bijvoorbeeld rust, acceptatie of meer energie

Je hoeft niet per se in de weer met een altaar en kaarsen: ook het opmaken van je bed kan een ritueel zijn, bij het beginnen van een nieuwe dag. Het verschil tussen een gewoonte en een ritueel is aandacht voor detail en het bewust ervaren van handelingen waar je normaal gesproken gedachteloos overheen walst.

Schoonmaken

Estrop

Waarom? Is je huis een puinzooi, dan is de kans groot dat je lichaam meer van het stresshormoon cortisol aanmaakt, zo is gebleken uit onderzoek van de Universiteit van Californië.

Hoe? Waarschijnlijk ben je veel te druk met rituelen verzinnen en opdrukken om wekelijks je deurklinken na te lopen met antibacteriële spray. Gelukkig zijn daar de cleanfluencers, voor wie schoonmaken hun lust en hun leven is en die hun trucjes voor een opgeruimd leven maar al te graag met je delen op sociale media. Sophie Hinchliffe (@mrshinchhome) heeft 2,7 miljoen volgers en geeft haar favoriete sponzen koosnaampjes, Lynsey ‘Queen of Clean’ Crombie (@lynsey_queenofclean) smeert haar auto in met haarconditioner van Elvive voor de ultieme glans. De eerste mannelijke cleanfluencer heeft zich helaas nog niet gemeld. Hoe dan ook, echt heel inspirerend om vanaf je ondergekruimelde bank naar te kijken. Misschien dat anderen zien poetsen ook al een positief effect heeft op je cortisollevel.

Iets voor een ander doen

Waarom? Veel verenigingen en organisaties, zoals de dierenambulance, verzorgingstehuizen en kleine musea, zijn afhankelijk van vrijwilligers. En vooruit, je doet het ook een beetje voor jezelf: talloze onderzoeken wijzen uit dat iets voor iemand anders doen de effectiefste manier is om zelf gelukkiger te worden.

Hoe? Met vrijwilligerswerk doe je iets waar je goed in bent of wat je leuk vindt, maar zonder er geld voor te krijgen. Wat je wel krijgt: waardering, ervaring, nieuwe vrienden en de mogelijkheid om de talenten die je in je werk niet kwijt kunt toch ergens te benutten. Iemands buddy worden, koken bij de buurtclub, je inzetten voor een maatschappelijke kwestie die je aan het hart ligt: kies iets waar je goed in bent en wat past bij de tijd die je hebt, of dat nu wekelijks is of incidenteel. Vind vrijwilligerswerk in de buurt op bemiddelingsplatforms als vrijwilligersvacaturebank.nl, deedmob.nl en handjehelpen.nl.

Opdrukken

Waarom? Je moet natuurlijk helemaal niks, maar het is leuk om iets te leren wat onmogelijk lijkt. En je maakt er je hele lichaam sterker mee: schouders, borst-, buik- en bilspieren, biceps, triceps en ook je serratus anterior.* Geen flauw benul waar die precies zit? Des te meer reden om hem een beetje uit te dagen.

Hoe? Personal trainer Sander Bos heeft een plan. ‘Zet je handen op schouderbreedte tegen een muur en stap naar achter, zodat je schuin tegen de muur geleund staat. Hou je rug in een kaarsrechte lijn en laat je naar de muur zakken, met de ellenbogen opzij en de navel naar binnen getrokken. Vervolgens druk je jezelf weer omhoog. Dit is de basisbeweging. Daarna ga je steeds lager: van de muur naar een tafel, een bankje, een stoep, tot je helemaal horizontaal staat. Oefen elke dag drie keer het maximale van wat je aankunt, met korte tussenpozen van een paar minuten en steeds een paar centimeter dieper: een keer opdrukken, je kleren uitkiezen, opdrukken, je tanden poetsen, opdrukken. Na een maand zal het je lukken om je tien keer op te drukken. Op de klassieke manier ja, in plank. Zeker weten.’

*De serratus anterior verbindt de bovenste negen ribben aan je schouderblad. Hij helpt bij het draaien van je schouderblad en het omhoogtillen van je arm.

Sorry zeggen

Waarom? Het is een skill waar je je leven lang iets aan hebt, omdat je je leven lang fouten zult maken. Toch liggen goede voorbeelden niet voor het oprapen: als je films moet geloven, zeg je pas echt sorry met een gigantisch spandoek of als je in een regenbui de longen uit je lijf hebt geschreeuwd. Ken je The Notebook? Zo moet het dus niet.

Hoe? Lees het fantastische Why Won’t You Apologize? van Harriet Lerner, die jarenlang onderzoek deed naar excuses en vergeving. Volgens Lerner zit de kern van een goed excuus niet in de juiste dingen zeggen, maar vooral in luisteren: zonder enige defensiviteit aanhoren wat de ander te zeggen heeft. (Nog een tip: als je ‘sorry, maar’ wil zeggen, slik de ‘maar’ dan in.)

Iets repareren

Shutterstock

Waarom? Zuinig zijn op je spullen betekent zuinig zijn op de planeet: iets weggooien en opnieuw kopen is echt niet altijd nodig.

Hoe? Dat je niet zelf je haperende tosti-apparaat te lijf gaat met een soldeerbout is begrijpelijk. Gelukkig zijn er een heleboel mensen die wel weten hoe dat moet. Je vindt ze in een repaircafé: bijeenkomsten waar vrijwilligers je gratis helpen met het repareren van je kapotte kleding, apparaten, fietsen en meubels, en je bovendien kunnen leren hoe je het voortaan wél zelf doet. Bespaar geld, kostbare grondstoffen en CO2, en ontmoet deskundige mensen wiens skills niet meer altijd worden gewaardeerd en benut. Er zijn talloze repaircafés in heel Nederland.

repaircafe.org

Smalltalk

Waarom? Met wat handige trucs wordt smalltalk een tool om nieuwe mensen te leren kennen, je (werk)relaties te verbeteren, en is het ook nog eens goed voor je humeur. Iris Posthouwer en Liz Luyben schieten te hulp met een handboek: Smalltalk Survival (Ambo Anthos).

Hoe? Volgens Posthouwer heeft de slechte reputatie van smalltalk te maken met het idee dat je geen controle hebt over het gesprek: je bent overgeleverd aan het onderwerp waar de ander mee aan komt zetten. Zelf de regie nemen is dus de truc: stuur de conversatie een kant op die je daadwerkelijk boeiend vindt. ‘Vraagt iemand je hoe het gaat, kaap dan het gesprek door in plaats van alleen “Ja, goed” te antwoorden, ook iets leuks te onthullen.’ Het maakt dat je een overdaad aan oppervlakkige beleefdheden kunt overslaan en meteen een verrassender gesprek krijgt. ‘Vermijd zelf ook die veel te open hoe-is-het-vraag, of informeer direct erna naar sappigere zaken, bijvoorbeeld: “Ben je met leuke dingen bezig?” De eerste klap is een daalder waard: met je openingsvraag zet je de toon.’ En zo verander je een potentieel netniksgesprek in iets waar jullie allebei vrolijk van worden.